Giáo án Lịch sử Lớp 12 - Tiết 1 đến 5
I. Mục tiêu bài học
Sau bài học, học sinh cần đạt được
1. Kiến thức
Nội dung của Hội nghị Ianta.
Những nét chính về Liên Hợp Quốc và vai trò của Liên hợp quốc với thế giới hiện nay.
2. Kỹ năng
Rèn luyện cho học sinh kỹ năng khai thác kiến thức sách giáo khoa, khai thác tư liệu, phân tích, đánh giá.
3. Thái độ
Giáo dục cho học sinh thấy được vai trò quan trọng của hòa bình từ đó có ý thức bảo vệ hòa bình của nhân loại.
4. Định hướng phát triển năng lực
Rèn luyện học sinh năng lực: tự học, tự bồi dưỡng kiến thức; thực hành bộ môn lịch sử; vận dụng, liên hệ kiến thức
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
1. Chuẩn bị của giáo viên
Thiết bị dạy học: Bản đồ thế giới, tranh ảnh liên quan, máy chiếu.
Học liệu: Lịch sử thế giới hiện đại, sách giáo khoa lịch sử lớp 12, sách giáo viên lịch sử lớp 12, tài liệu tham khảo
2. Chuẩn bị của học sinh
Sgk và đọc trước nội dung bài mới.
Sưu tầm tranh ảnh và tư liệu về quan hệ quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai.
III. Tổ chức các hoạt động dạy- học.
* Ổn định tổ chức lớp
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
1. Mục tiêu
Với việc học sinh quan sát lược đồ “Sự phân chia khu vực ảnh hưởng trên thế giới theo trật tự hai cực Ianta” các em có thể biết được thế giới bị phân chia theo hai cực, hai phe: xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa. Tuy nhiên, nhưng các em chưa có thể biết đầy đủ và chi tiết tại sao thể giới lại bị phân chia thành hai cực, sự kiện nào dẫn đến việc thế giới bị phân chia như vậy và nội dung và những quyết định của sự kiện đó. Từ đó kích thích sự tò mò, lòng khát khao mong muốn tìm hiểu những điều chưa biết ở hoạt động hình thành kiến thức mới của bài học.
2. Phương thức
Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh, hãy quan sát hình ảnh sau và thảo luận một số vấn đề dưới đây
Ngày soạn: Ngày giảng: Phần I: LỊCH SỬ THẾ GIỚI HIỆN ĐẠI TỪ 1945 - 2000 Chương I: SỰ HÌNH THÀNH TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI (1945 - 1949). Tiết 1- Bài 1: SỰ HÌNH THÀNH TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI (1945 - 1949). I. Mục tiêu bài học Sau bài học, học sinh cần đạt được 1. Kiến thức Nội dung của Hội nghị Ianta. Những nét chính về Liên Hợp Quốc và vai trò của Liên hợp quốc với thế giới hiện nay. 2. Kỹ năng Rèn luyện cho học sinh kỹ năng khai thác kiến thức sách giáo khoa, khai thác tư liệu, phân tích, đánh giá. 3. Thái độ Giáo dục cho học sinh thấy được vai trò quan trọng của hòa bình từ đó có ý thức bảo vệ hòa bình của nhân loại. 4. Định hướng phát triển năng lực Rèn luyện học sinh năng lực: tự học, tự bồi dưỡng kiến thức; thực hành bộ môn lịch sử; vận dụng, liên hệ kiến thức II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh 1. Chuẩn bị của giáo viên Thiết bị dạy học: Bản đồ thế giới, tranh ảnh liên quan, máy chiếu. Học liệu: Lịch sử thế giới hiện đại, sách giáo khoa lịch sử lớp 12, sách giáo viên lịch sử lớp 12, tài liệu tham khảo 2. Chuẩn bị của học sinh Sgk và đọc trước nội dung bài mới. Sưu tầm tranh ảnh và tư liệu về quan hệ quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai. III. Tổ chức các hoạt động dạy- học. * Ổn định tổ chức lớp A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 1. Mục tiêu Với việc học sinh quan sát lược đồ “Sự phân chia khu vực ảnh hưởng trên thế giới theo trật tự hai cực Ianta” các em có thể biết được thế giới bị phân chia theo hai cực, hai phe: xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa. Tuy nhiên, nhưng các em chưa có thể biết đầy đủ và chi tiết tại sao thể giới lại bị phân chia thành hai cực, sự kiện nào dẫn đến việc thế giới bị phân chia như vậy và nội dung và những quyết định của sự kiện đó. Từ đó kích thích sự tò mò, lòng khát khao mong muốn tìm hiểu những điều chưa biết ở hoạt động hình thành kiến thức mới của bài học. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh, hãy quan sát hình ảnh sau và thảo luận một số vấn đề dưới đây 1. Thế giới được phân chia thành những khu vực ảnh hưởng khác nhau là do chi phối bởi sự kiện lịch sử nào? 2. Hãy cho biết những hiểu biết của mình về những sự kiện đó? Giáo viên chỉ trên lược đồ chú giải những khu vực ảnh hưởng của Liên Xô, khu vực ảnh hưởng của Mĩ và Tây Âu. Giáo viên tổ chức hoạt động cho học sinh hoạt động cá nhân. 3. Gợi ý sản phẩm Mỗi học sinh có thể trình bày sản phẩm với các mức độ khác nhau, giáo viên lựa chọn 01 sản phẩm nào đó của học sinh để làm tình huống kết nối vào bài mới. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai cần thiết lập một trật tự thế giới mới, Liên Xô và Mĩ là hai cường quốc đại diện cho hai hệ thống xã hội đối lập nhau. Một trật tự thế giới đã được xác lập, ảnh hưởng trực tiếp đến cục diện thế giới và quan hệ quốc tế . Vậy quá trình hình thành trật tự thế giới mới diễn ra như thế nào? Đặc trưng của trật tự đó? Mối quan hệ Quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ hai diễn ra như thế nào? Những nội dung đó sẽ được làm sáng tỏ trong bài học hôm nay. B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC HOẠT ĐỘNG 1. Hội nghị Ianta (T2/1945) và những thỏa thuận của ba cường quốc 1. Mục tiêu Những quyết định của Hội nghị Ianta (T2/1945) Đặc trưng của trật tự thế giới 2 cực Ianta. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: hãy quan sát hình ảnh sau và đọc nội dung mục 1 trang 4,5 (sgk) thảo luận một số vấn đề dưới đây 1. Họ là ai? Họ từ đâu đến? Họ đến để làm gì? 2. Họ có những quyết định gì? Tác động của những quyết định đó đến cục diện thế giới? Học sinh hoạt động cá nhân sau đó trao đổi đàm thoại ở các cặp đôi hoặc nhóm (tùy từng lớp) để tìm hiểu về Hội nghị Ianta và những quyết định quan trọng của Hội nghị Ianta. Sau khi trình bày xong những quyết định quan trọng của Hội nghị Ianta, giáo viên tổ chức cho học sinh trao đổi đàm thoại để nêu hệ quả của những quyết định của Hội nghị Ianta. Trong quá trình học sinh làm việc, giáo viên chú ý đến các các học sin để có thể gợi ý hoặc trợ giúp học sinh khi các em gặp khó khăn. 3. Gợi ý sản phẩm Hội nghị Ianta: - Thành phần có nguyên thủ của ba cường quốc gia Anh, Mĩ, Liên Xô: Thủ tướng Anh Socxin, Tổng thống Mĩ Rudoven, Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng Liên Xô Xtalin. - Hội nghị Ianta giải quyết những vấn đề cấp bách khi cuộc chiến tranh bước vào giai đoạn kết thúc như: Nhanh chóng đánh bại hoàn toàn các nước phát xít, phân chia khu vực ảnh hưởng giữa các cường quốc - Thời gian từ 4 - 11/2/1945. - Địa điểm tại Ianta (Liên Xô). - Những quyết định quan trọng của Hội nghị Ianta. + Xác định mục tiêu chung là tiêu diệt tận gốc phát xít Đức và quân phiệt Nhật. Để nhanh chóng kết thúc chiến tranh trong thời gian 2- 3 tháng sau khi đánh bại phát xít Đức, Liên Xô sẽ tham gia chống Nhật tại Châu Á. + Thành lập tổ chức Liên Hợp Quốc nhằm duy trì an ninh và hòa bình thế giới. + Thỏa thuận về việc đóng quân tại các nước nhằm giải giáp quân đội phát xít, phân chia phạm vi ảnh hưởng tại Châu Âu và Châu Á. + Ở châu Âu: Liên Xô chiếm đóng và kiểm soát vùng Đông nước Đức và phía Đông châu Âu (Đông Âu): vùng Tây nước Đức và Tây Âu thuộc phạm vi ảnh hưởng của Mĩ và Anh, Áo và Phần Lan là hai nước trung lập. + Ở châu Á: duy trì nguyên trạng Mông Cổ trả lại cho Liên Xô phía nam đảo Xa-kha-lin; Nhật Bản phạm vi ảnh hưởng của Mĩ; Trung Quốc là nước dân chủ, thống nhất;Triều Tiên: miền Bắc thuộc phạm vi ảnh hưởng của Liên Xô, miền Nam thuộc phạm vi ảnh hưởng của Mĩ; các vùng còn lại của châu Á vẫn thuộc phạm vi ảnh hưởng của các nước phương Tây. - Những quyết định quan trọng của Hội nghị Ianta cùng những thỏa thuận của 3 cường quốc đã trở thành khuôn khổ cho sự hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh thế giới thứ 2 được gọi là trật tự thế giới 2 cực Ianta. Giáo viên liên hệ tại Việt Nam chia thành 2 khu vực lấy vĩ tuyến 16. + Miền Bắc quân Trung Hoa dân quốc vào giải giáp quân Nhật. + Miền Nam quân Anh vào giải giáp quân Nhật. HOẠT ĐỘNG 2. Sự thành lập Liên hợp quốc 1. Mục tiêu Những nhiệm vụ chính của tổ chức Liên hợp quốc và vai trò của Liên hợp quốc từ khi thành lập đến nay. Đồng thời, nêu những việc làm của Liên hợp quốc giúp đỡ Việt Nam. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh, hãy quan sát hình ảnh sau và đọc nội dung mục 2 trang 6,7 (sgk) thảo luận một số vấn đề dưới đây: Lễ kí Hiến chương thành lập Liên hợp quốc Cờ Liên hợp quốc 1. Nêu những nét chính về tổ chức Liên hợp quốc. Hãy cho biết vai trò của Liên hợp quốc từ khi thành lập đến nay? 2. Nêu những việc làm của Liên hợp quốc giúp đỡ Việt Nam. - Trong hoạt động này giáo viên tổ chức cho học sinh sử dụng kĩ thuật khăn trải bàn cho học sinh làm việc cá nhân sau đó trao đổi để tìm hiểu những nhiệm vụ chính của tổ chức Liên hợp quốc được xác định trong Hiến chương khi thành lập. Sau đó, trao đổi đàm thoại để biết được vai trò của Liên hợp quốc từ khi thành lập đến nay. - Giáo viên tổ chức học sinh làm việc cá nhân sau đó trao đổi cặp đôi hoặc nhóm để biết được những việc làm mà Liên hợp quốc giúp đỡ nhân dân Việt Nam. Giáo viên cung cấp thêm tư liệu về các kỳ họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc Kỳ họp thường niên của Đại hội đồng thường bắt đầu vào ngày thứ ba của tháng 9 và kết thúc vào giữa tháng 12 với chức danh Chủ tịch Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc được bầu vào lúc khởi đầu của mỗi kỳ họp. Đại hội đồng biểu quyết bằng cách bỏ phiếu trong các vấn đề quan trọng - đề xuất hòa bình và an ninh; tuyển chọn thành viên cho các cơ quan; thu nhận, đình chỉ và trục xuất thành viên và các vấn đề ngân sách - cần được thông qua bởi đa số 2/3 số đại biểu có mặt và bỏ phiếu. Các vấn đề khác được quyết định bởi đa số quá bán. Mỗi quốc gia thành viên chỉ có một phiếu. Đại hội đồng có thể đề xuất về các sự việc trong khuôn khổ của Liên Hiệp Quốc, ngoại trừ các vấn đề liên quan đến hoà bình và an ninh thuộc thẩm quyền xem xét của Hội đồng Bảo an. Trên lý thuyết, quy chế 1 quốc gia, 1 lá phiếu cho phép các nước nhỏ với dân số tổng cộng chiếm chỉ 8% dân số thế giới có khả năng thông qua nghị quyết với đa số 2/3 trên tổng số phiếu. Việt Nam gia nhập Liên hợp quốc “Quốc kỳ CHXHCN Việt Nam tung bay trước trụ sở Liên hợp quốc trong lễ kết nạp Việt Nam làm thành viên Liên hợp quốc ngày 20-9-1977 ” 9 giờ sáng ngày 20 tháng 9 năm 1977, lễ thượng cờ Việt Nam được chính thức tổ chức tại cửa chính trụ sở Liên hợp quốc. Chủ tịch Đại Hội đồng, Tổng Thư ký Liên hợp quốc đoàn đại biểu Việt Nam do Bộ trưởng Ngoại giao Nguyễn Duy Trinh dẫn đầu cùng đại diện Việt kiều và bạn bè Mỹ đã dự buổi lễ. Luật sư Mỹ Peter Weiss nhận xét: “Việt Nam đã hy sinh đấu tranh gian khổ để mở đường cho chính mình và trước đó đã tạo điều kiện cho hàng loạt các nước khác vào Liên hợp quốc”. Đúng như dư luận quốc tế đã thừa nhận, Việt Nam đã vào Liên hợp quốc “bằngcổngtrước”. 3. Gợi ý sản phẩm Sự thành lập Liên hợp quốc - Từ ngày 25/4 -26/6/1945 một hội nghị quốc tế lớn đã diễn ra tại Xanphaxico gồm 50 nước thông qua Hiến chương tuyên bố thành lập Liên hợp quốc. - Ngày 24/10/1945 Hiến chương có hiệu lực. Mục đích của Liên hợp quốc - Duy trì hòa bình, an ninh thế giới. - Thúc đẩy, phát triển các mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa các nước trên cơ sở tôn trọng quyền bình đẳng và tự quyết của các dân tộc. Nguyên tắc hoạt động - Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc. - Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của tất cả các nước. - Không can thiệp vào công việc nội bộ của bất kì nước nào. - Giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình. - Chung sống hòa bình và sự nhất trí giữa 5 nước lớn: Liên Xô, Mĩ, Anh, Pháp, Trung Quốc. Tổ chức của Liên hợp quốc - Các cơ quan chính là : Đại hội đồng, Hội đồng Bảo an, Ban thư kí, Tòa án quốc tế, Hội đồng quản thác, Hội đồng kinh tế- xã hội - Các cơ quan chuyên môn trên các lĩnh vực. Vai trò của Liên hợp quốc - Là diễn đàn vừa hợp tác vừa đấu tranh góp phần duy trì hòa bình và an ninh thế giới, giải quyết các xung đột bằng phương pháp hòa bình. - Thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa các nước. - Giúp đỡ các nước đang phát triển và chậm phát triển về kinh tế, văn hóa, giáo dục, y tế. - Liên hợp quốc đã có nhiều việc làm thiết thực để giúp đỡ nhân dân Việt Nam trên nhiều mặt : kinh tế, giáo dục, môi trường, nhân đạo thông qua các tổ chức của Liên hợp quốc có mặt ở Việt Nam: FAO (Tổ chức nông- lương thực), UNICEF. HOẠT ĐỘNG 3: Sự hình thành 2 hệ thống xã hội đối lập Giáo viên hướng dẫn học sinh về nhà đọc sgk để hiểu hơn về trật tự thế giới 2 cực và sự đối đầu của hai phe: tư bản chủ nghĩa và xã hội chủ nghĩa. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 1. Mục tiêu. Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà học sinh đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về: việc phân chia khu vực ảnh hưởng của Hội nghị Ianta giữa hai cường quốc Liên Xô và Mĩ. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh chủ yếu cho làm việc cá nhân, trong quá trình làm việc học sinh có thể trao đổi với bạn hoặc thầy, cô giáo: Lập bảng thống kê việc phân chia khu vực ảnh hưởng của Hội nghị Ianta giữa hai cường quốc Liên Xô và Mĩ theo yêu cầu sau: Khu vực Ảnh hưởng của Liên Xô Ảnh hưởng của Mĩ và các nước phương Tây Châu Âu Châu Á 3. Gợi ý sản phẩm. Bảng thống kê việc phân chia khu vực ảnh hưởng của Hội nghị Ianta giữa hai cường quốc Liên Xô và Mĩ theo yêu cầu sau Khu vực Ảnh hưởng của Liên Xô Anh hưởng của Mĩ và các nước phương Tây Châu Âu Liên Xô chiếm đóng và kiểm soát vùng Đông nước Đức và phía Đông châu Âu (Đông Âu) Vùng Tây nước Đức và Tây Âu thuộc phạm vi ảnh hưởng của Mĩ và Anh Châu Á Duy trì nguyên trạng Mông Cổ trả lại cho Liên Xô phía nam đảo Xa-kha-lin Các vùng còn lại của châu Á vẫn thuộc phạm vi ảnh hưởng của các nước phương Tây. D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG. 1. Mục tiêu: nhằm vận dụng kiến thức mới mà học sinh đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn về: Tác động của những quyết định của Ianta đã ảnh hưởng đến mối quan hệ quốc tế sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: 1. Theo em những quyết định của Ianta đã ảnh hưởng như thế nào đến mối quan hệ quốc tế sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay? 2. Tìm hiểu thêm các tư liệu liên quan đến bài học như: Hội nghị Ianta, bức tường Berrlin, vai trò của tổ chức Liên hợp quốc. 3. Gợi ý sản phẩm 1. Những quyết định của Ianta đã ảnh hưởng như thế nào đến mối quan hệ quốc tế sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay. - Toàn bộ những quyết định của hội nghị Ianta cùng những thoả thuận sau đó của ba cường quốc đã trở thành khuôn khổ của trật tự thế giới mới - Trật tự hai cực Ianta. - Với việc hình thành hai cực Ianta thế giới đã phân chia thành hai phe xã hội chủ nghĩa và tư bản chủ nghĩa với đối lập nhau về hệ tưởng tưởng, chế độ xã hội, kinh tế, chính sách đối ngoại. - Cùng với việc hình thành hai cực Ianta đã dẫn đến cuộc “Chiến tranh lạnh” sau chiến tranh thế giới thứ hai giữa Liên Xô và Mĩ đến cuối những năm 80 của thế kỉ XX. - Tìm hiểu thêm các tư liệu liên quan đến bài học như: Hội nghị Ianta, bức tường Berrlin, vai trò của tổ chức Liên hợp quốc. 2. Sưu tầm các hình ảnh về Hội nghị Ianta, bức tường BerrlinHọc sinh có thể viết báo cáo (đoạn văn hay trình chiếu hay bộ sưu tập ảnh ). Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh Đọc trước nội dung bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu (1945-1991). Liên Bang Nga ( 1991-2000). Sưu tầm tư liệu về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hôi ở Liên Xô. IV. Rút kinh nghiệm . Ngày soạn: Ngày giảng: Chương II: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 - 1991). LIÊN BANG NGA (1991 - 2000). Tiết 2, tiết 3 - Bài 2: LIÊN XÔ VÀ CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU (1945 - 1991). LIÊN BANG NGA (1991 - 2000). I. Mục tiêu bài học Sau bài học, học sinh cần đạt được: 1. Kiến thức Thành tựu Liên Xô đạt được trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội từ 1945 đến những năm 70 thế kỉ XX. 2. Kỹ năng Rèn luyện cho học sinh kỹ năng phân tích, đánh giá sự kiện, so sánh các sự kiện. 3. Thái độ Giáo dục cho học sinh thái độ trân trọng, khâm phục trước tinh thần lao động, sáng tạo của nhân dân Liên Xô trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Từ đó thêm quyết tâm xây dựng chủ nghĩa xã hội tại Việt Nam. 4. Định hướng phát triển năng lực Năng lực giải quyết vấn đề, năng lực tự học. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh 1. Chuẩn bị của giáo viên Thiết bị dạy học: Bản đồ thế giới, lược đồ Liên Xô, tranh ảnh về Liên Xô. Học liệu: Lịch sử thế giới hiện đại, sách giáo khoa lịch sử lớp 12, sách giáo viên lịch sử lớp 12 2. Chuẩn bị của học sinh Sgk và đọc trước nội dung bài mới. Sưu tầm tranh ảnh và tư liệu về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô. III. Tổ chức các hoạt động dạy- học. * Ổn định tổ chức lớp .. A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 1. Mục tiêu Với việc cho học sinh quan sát hình ảnh về, Lênin, lược đồ Liên Xô yêu cầu học sinh nêu những hiểu biết về đất nước Liên Xô. Là nước đóng vai trò quan trọng trong viêc kết thúc Chiến tranh thế giới thứ hai, là nước có vai trò quan trọng trong việc xác lập trạt tự thế giới mới sau Chiến tranh thế giới thứ hai Nhưng các em chưa hiểu rõ nhân tố quan trọng để Liên Xô có vị trí quốc tế cao là từ những thành tựu Liên Xô đạt được trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Từ đó kích thích sự tò mò, lòng khát khao mong muốn tìm hiểu những điều chưa biết ở hoạt động hình thành kiến thức mới của bài học. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh, quan sát hình ảnh và lược đồ cùng thảo luận về vấn đề sau: 1. Những hình ảnh gợi cho em nhớ đến những quốc gia nào? 2.Mối quan hệ của những quốc gia đó? 3.Nêu những điều em đã biết và muốn biết về những quốc gia đó? Học sinh hoạt động cá nhân. Giáo viên yêu cầu 2- 3 học sinh trình bày sản phẩm với các mức độ khác nhau, giáo viên lựa chọn 01 sản phẩm để làm tình huống kết nối vào bài mới. 3. Gợi ý sản phẩm. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc cùng với những thay đổi của tình hình thế giới, chủ nghĩa xã hội đã từng bước phát triển và trở thành hệ thống. Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội tại Liên Xô và Đông Âu đã đạt được những thành tựu tiêu biểu trong giai đoạn 1945 đến những năm 70 của thế kỉ XX đặc biệt Liên Xô đã trở thành cường quốc trên thế giới. Những thành tựu trên có ý nghĩa như thế nào đối với các quốc gia và với cục diện thế giới. Những nội dung này chúng ta cùng tìm hiểu rõ trong bài 2 Liên Xô và các nước Đông Âu (1945-1991). Liên Bang Nga (1991-2000). B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1. Liên xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70. 1. Mục tiêu Những thành tựu của Liên Xô trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến những năm 70 thế kỉ XX. Chính sách đối ngoại của Liên Xô và vị trí của Liên Xô trên trường quốc tế. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: đọc thông tin SGK trang 10,11 kết hợp quan sát các hình ảnh, học sinh hoạt động từng cặp đôi thảo luận các vấn đề sau: Sputnik 1, phóng ngày 4/10/1957 Tàu vũ trụ Phương Đông 1 Poster của Liên Xô những năm 70" Chiến thắng của Việt Nam là chiến thắng của chủ nghĩa xã hội". 1. Những thuận lợi và khó khăn của Liên Xô sau Chiến tranh thế giới thứ hai. 2. Nhiệm vụ trước mắt, nhiệm vụ chiến lược của Liên Xô. 3. Những thành tựu Liên Xô về kinh tế, khoa học kĩ thuật, chính trị- xã hội, đối ngoại. 4. Ý nghĩa của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên xô. Học sinh hoạt động cá nhân, thảo luận theo cặp đôi, giáo viên quan sát lớp và hỗ trợ. Giáo viên yêu cầu 2-3 cặp đôi trình bày sản phẩm của mình, học sinh trong lớp treo dõi và bổ sung để hoàn thiện sản phẩm 3. Gợi ý sản phẩm Những thuận lợi và khó khăn của Liên Xô sau Chiến tranh thế giới thứ hai. - Sau chiến tranh thế giới thứ hai Liên Xô bị tổn thất nặng nề về sức người và sức của. - Sau chiến tranh thế giới thứ hai Mĩ và các nước Phương Tây thực hiện chính sách bao vây, cô lập, cấm vận tiến tới tiêu diệt Liên Xô. - Sau Chiến tranh thế giới thứ hai Liên Xô có vị trí quốc tế cao Nhiệm vụ trước mắt, nhiệm vụ chiến lược của Liên Xô. - Nhiệm vụ trước mắt nhanh chóng hàn gắn vết thương chiến tranh, khôi phục kinh tế, củng cố an ninh quốc phòng và giúp đỡ các nước Đông Âu mới giải phóng. - Nhiệm vụ chiến lược xay dựng chủ nghĩa xã hội đưa Liên Xô trở thành cường quốc. Những thành tựu Liên Xô về kinh tế, khoa học kĩ thuật, chính trị- xã hội, đối ngoại. - Trong công nghiệp: năm 1947 sản xuất được phục hồi, năm 1950 vượt 73% so với trước chiến tranh, có 6200 nhà máy, xí nghiệp đi vào sản xuất. Sản xuất công nghiệp đạt được tốc độ cao, đến những năm 70 Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp đứng thứ 2 thế giới sau Mĩ, đi đầu trong công nghiệp vũ trụ, công nghiệp điện hạt nhân - Trong nông nghiệp phát triển nhanh vượt mức trước chiến tranh. Sản xuất nông nghiệp phát triển nhanh, trong những năm 60 tăng trung bình là 16%. - Khoa học kĩ thuật: Năm 1949 chế tạo thành công bom nguyên tử.Năm 1957 phóng thành công vệ tinh nhân tạo vào vũ trụ.Năm 1961 phóng thành công tàu vũ trụ đưa con người bay vòng quanh trái đất. Những thành tựu trên đã mở ra kỉ nguyên trinh phục vũ trụ của loài người. - Chính trị- xã hội: ổn định vai trò của Đảng và nhà nước XHCN được tăng cường. - Đối ngoại: Liên Xô nhất quán thực hiện chính sách đối ngoại tích tực bảo vệ an ninh, hòa bình thế giới, ủng hộ phong trào cách mạng thế giới, giúp đỡ các nước XHCN. Ý nghĩa của những thành tựu đạt được. - Với Liên Xô: những thành tựu trên đã đưa Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp trên thế giới, đời sống của nhân dân được nâng cao. - Với thế giới: + Góp phần duy trì thế cân bằng trong trật tự thế giới 2 cực. + Làm Mĩ thất bại trong chiến tranh lạnh. + Liên Xô đã trở thành chỗ dựa của hòa bình thế giới, phong trào cách mạng thế giới và là anh cả đỏ của hệ thống xã hội chủ nghĩa. Mục 2: Các nước Đông Âu. Muc 3: Quan hệ hợp tác giữa các nước xã hội chủ nghĩa. Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc sách giáo khoa: - Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu. - Mối quan hệ giữa các nước xã hội chủ nghĩa qua tổ chức SEV và Vacxava. HOẠT ĐỘNG 2. Liên Xô và các nước Đông Âu từ những năm 70-1991. 1. Mục tiêu Sự khủng hoảng và sụp đổ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu. Nguyên nhân tan dã chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: đọc thông tin SGK trang 14, 15, hoạt động cá nhân để thảo luận các vấn đề sau: 1. Những thay đổi của tình hình thế giới những năm 70 đã tác động như thế nào đến các nước? Giải pháp đưa ra? 2. Sự sụp đổ chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu. 3. Nguyên nhân dẫn đến sự tan dã chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu. Trong quá trình học sinh làm việc, giáo viên chú ý đến các học sinh để có gợi ý hoặc trợ giúp học sinh khi các em gặp khó khăn. Giáo viên gọi bất kì 2 -5 học sinh phát biểu ý kiến, các học sinh khác lắng nghe, bổ sung, chỉnh sửa cho hoàn chỉnh 3. Gợi ý sản phẩm Những thay đổi của tình hình thế giới những năm 70 của thế kĩ XX và giải pháp đưa ra của các nước. - Tác động của cuộc khủng hoảng năng lượng dầu mỏ năm 1973 đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến tình hình chính trị, kinh tế, tài chính của các nước. - Giải pháp đưa ra: đầu tư cho khoa học kĩ thuật, cải tổ nền kinh tế. Sự sụp đổ chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu. - Liên Xô và các nước Đông Âu chậm đề ra những biện pháp sửa đổi thích ứng, đất nước khủng hoảng toàn diện. - Từ năm 1989-1991, chủ nghĩa xã hôi tan dã ở Liên Xô và các nước Đông Âu. Nguyên nhân tan dã chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu. - Do đường lối lãnh đạo mang tính chủ quan duy ý chí, cùng với cơ chế tập trung quan liêu bao cấp làm cho sản xuất trì trệ đời sống nhân dân không được cải thiện, tình trạng thiếu dân chủ, thiếu công bằng trong xã hội. - Không bắt kịp bước phát triển của khoa học kĩ thuật tiên tiến. - Khi tiến hành cải tổ phạm sai lầm trên nhiều mặt làm cho khủng hoảng trầm trọng hơn. - Sự chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước. HOẠT ĐỘNG 3. Liên Bang Nga từ 1991 - 2000 1. Mục tiêu Những nét chính về Liên bang Nga từ 1991-2000. Vị trí của Liên Bang Nga trên trường quốc tế hiện nay. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh, học sinh hoạt động cá nhân, cụ thể như sau: quan sát hình ảnh và đọc sách giáo khoa trang 17, 18 và trả lời các câu hỏi Cờ Liên bang Nga Tổng thống Putin 1. Các thời kì tổng thống của Liên Bang Nga. 2. Tình hình Liên Bang Nga từ 1991-2000. 3. Mối quan hệ Liên Bang Nga và Việt Nam. Học sinh hoạt động cá nhân. Trong quá trình học sinh làm việc, giáo viên chú ý đến các học sinh để có gợi ý hoặc trợ giúp học sinh khi các em gặp khó khăn. Giáo viên gọi bất kì 2 -3 học sinh phát biểu ý kiến, các học sinh khác lắng nghe, sau đó phản biện, bổ sung, chỉnh sửa cho hoàn chỉnh. 3. Gợi ý sản phẩm Từ 1991 đến nay các tổng thống của Liên Bang Nga + Tổng thống Yeltsin 1991-1999 + Tổng thống Putin 2000-2008 + Tổng thống Medvedev 2008- 2012 + Tổng thống Putin 2012- nay. Sau khi Liên Xô tan dã, Liên Bang Nga là quốc gia kế tục Liên Xô, trải qua nhiều biến động trong thập niên 90. + Về kinh tế: Từ năm 1990-1995 kinh tế bị suy thoái đến năm 1996 kinh tế được phục hồi và phát triển. + Về chính trị: Liên Bang Nga theo thể chế Tổng thống liên bang, đầu thập niên 90 chính trị không ổn định. + Về đối ngoại: thực hiện chính sách thân Phương Tây nhưng không mang lại kết quả. Sau đó đẩy mạnh mối quan hệ với các nước Châu Á. Hiện nay Nga là cường quốc kinh tế và có vị trí được đề cao trên trường quốc tế. Năm 2002, Thủ tướng Nga Kasianốp thăm Việt Nam, là minh chứng nổi bật cho tầm cao của mối quan hệ đối tác chiến lược giữa 2 nước. Các thoả thuận đạt được đã mở ra những cơ hội mới cho việc đẩy mạnh và mở rộng quy mô phối hợp hành động song phương, như việc kí kết các hiệp định liên chính phủ về việc cấp khoản tín dụng nhà nước để xây dựng các nhà máy thuỷ điện tại Việt Nam, về việc hợp tác trong lĩnh vực sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hoà bình, về việc hợp tác giữa hai bộ y tế của hai nước v.v.. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 1. Mục tiêu Nhằm củng cố, hệ thống hóa, hoàn thiện kiến thức mới mà học sinh đã được lĩnh hội ở hoạt động hình thành kiến thức về quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: chủ yếu cho làm việc cá nhân, trong quá trình làm việc học sinh có thể trao đổi với bạn hoặc cô giáo 1. Lập bảng niên biểu những sự kiện chính về Liên Xô từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến năm 1970. 2. Nhận xét về sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu. Trong quá trình học sinh làm việc, giáo viên chú ý đến các các học sin để có thể gợi ý hoặc trợ giúp học sinh khi các em gặp khó khăn. 3.Gợi ý sản phẩm - Học sinh lập bảng niên biểu các sự kiện chính của Liên Xô trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội với thành tựu trên các lĩnh vực. - Nhận xét về sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu + Đây là 1 tổn thất vô cùng to lớn cho chủ nghĩa xã hội và phong trào cách mạng thế giới. + Nhưng đây không phải là sự “ cáo chung của chủ nghĩa xã hội” như các nước tư bản chủ nghĩa đã từng rêu rao vì: Sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu chỉ là sự sụp đổ của 1 mô hình xã họi chủ nghĩa xây dựng chưa đúng đắn, chưa khoa học, chưa nhân văn nên dẫn đến hiện tượng vi phạm nghiêm trọng những nguyên lí và pháp chế xã họi chủ nghĩa. Giáo viên nhấn mạnh, Sự sụp đổ của Liên Xô và Đông Âu là sự sụp đổ của một mô hình xã hội chủ nghĩa chưa thực sự khoa học, chưa thực sự nhân văn. D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG 1. Mục tiêu Nhằm vận dụng kiến thức mới mà học sinh đã được lĩnh hội để giải quyết những vấn đề mới trong học tập và thực tiễn về: Tác động của sự sụp đổ chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô đến tình hình thế giới và Việt Nam. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh 1. Sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô ảnh hưởng như thế nào đến trật tự thế giới 2 cực Ianta? 2. Viết bài luận khoảng 200 từ về sự lựa chọn con đường xã hội chủ nghĩa của Việt Nam. Giáo viên hướng dẫn học sinh hoàn thành sản phẩm của mình - Học sinh chia sẻ với bạn bè bằng việc: trao đổi sản phảm cho bạn, trưng bày, triển lãm sản phẩm, gửi thư điện tử - Đánh giá sản phẩm của học sinh: nhận xét, khen gợi. 3.Gợi ý sản phẩm 1. Sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự thế giới 2 cực Ianta, trật tự này đã sụp đổ. 2. Việt bài luận đảm bảo các ý - Sự sụp đỏ của chủ nghĩa xã họi ở Liên Xô và Đông Âu là sự sụp đổ của một mô hình xã hội chứ không phải là của chế độ xã hội chủ nghĩa. - Việt Nam lựa chọn con đường xã hội chủ nghĩa là phù hợp với qui luật của cách mạng và nguyện vọng của nhân dân. - Bài học cho Việt Nam là cải cách, đổi mới. Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh - Đọc trước nội dung bài 3: Các nước Đông Bắc Á - Sưu tầm tư liệu về Trung Quốc, Triều Tiên sau Chiến tranh thế giới thứ hai. IV. Rút kinh nghiệm .. Ngày soạn: Ngày giảng: Chương III: CÁC NƯỚC Á, PHI, MĨ LA TINH (1945 - 2000) Tiết 4 – Bài 3: CÁC NƯỚC ĐÔNG BẮC Á I. Mục tiêu bài học Sau bài học, học sinh cần đạt được 1. Kiến thức Tình hình khu vực Đông Bắc Á sau chiến tranh thế giới thứ hai. Các giai đoạn phát triển của cách mạng Trung Quốc 2. Kỹ năng Rèn luyện cho học sinh kỹ năng phân tích, đánh giá sự kiện. 3. Thái độ Nhận thức rõ sự thành lập nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và hai nhà nước trên bán đảo Triều Tiên không chỉ là kết quả đấu tranh của nhân dân các nước này mà là kết chung của nhân dân các dân tộc áp bức trên thế giới. Giáo dục cho học sinh nhận thức đúng đắn về công cuộc xây dựng CNXH ở Trung Quốc từ đó liên hệ với Việt Nam và rút ra những bài học bổ ích. 4. Định hướng phát triển năng lực Năng lực đánh giá, năng lực tổng hợp. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh 1. Chuẩn bị của giáo viên Thiết bị dạy học: Bản đồ Châu Á sau chiến tranh thế giới thứ hai, lược đồ Trung Quốc, tranh ảnh liên quan. Học liệu: Lịch sử thế giới hiện đại, sách giáo khoa lịch sử lớp 12, sách giáo viên lịch sử lớp 12, Lịch sử Trung Quốc. 2. Chuẩn bị của học sinh Sgk và đọc trước nội dung bài mới. Sưu tầm tranh ảnh và tư liệu về Trung Quốc từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. III. Tổ chức các hoạt động dạy- học. * Ổn định tổ chức lớp .. A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG 1. Mục tiêu Với việc quan sát một số lược đồ các nước Đông Bắc Á và các hình ảnh tiêu biểu của các quốc gia ở Đông Bắc Á học sinh sẽ nhớ lại những kiến thức cơ bản về khu vực Đông Bắc Á. Nhưng các em chưa thực sự hiểu về nó? Từ đó kích thích sự tò mò, lòng khát khao mong muốn tìm hiểu những điều chưa biết ở hoạt động hình thành kiến thức mới của bài học. 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh, cụ thể: quan sát lược đồ và các hình ảnh thảo luận các vấn đề sau Những hình ảnh trên gợi nhớ đến khu vực nào? Khái quát những nét chính về khu vực đó Em ấn tượng nhất nước nào trong khu vực? Tại sao? Học sinh hoạt động cá nhân giáo viên quan sát và giúp đỡ học sinh. Giáo viên yêu cầu 2 học sinh trình bày sản phẩm với các mức độ khác nhau, học sinh khác bổ sung, giáo viên lựa chọn 01 sản phẩm để làm tình huống kết nối vào bài mới. 3. Gợi ý sản phẩm Sau Chiến tranh thế giới thứ hai cùng với những thay đổi của thế giới tình hình Đông Bắc Á có những thay đổi lớn lao: - Sự tồn tại của hai nhà nước khác nhau trên bán đảo Triều Tiên. - Cách mạng Trung Quốc thành công nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa thành lập và xây dựng đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa. - Sự phát triển nhanh của nền kinh tế các nước trong khu vực Đông Bắc Á. Vậy những biến đổi đó diễn ra như thế nào chúng ta cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC Hoạt động 1: Nét chung về khu vực Đông Bắc Á 1. Mục tiêu Những nét chính về khu vực Đông Bắc Á sau Chiến tranh thế giới thứ hai Tình hình bán đảo Triều Tiên 2. Phương thức Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh đọc thông tin sgk trang 19,20 kết hợp quan sát hình ảnh thảo luận theo từng cặp đôi vấn đề sau: Những thay đổi của khu vực Đông Bắc Á sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Trong quá trình học sinh làm việc, giáo viê
Tài liệu đính kèm:
- giao_an_lich_su_lop_12_tiet_1_den_5.docx