Bài giảng Hóa học Lớp 12 - Bài 1: Este - Nguyễn Đăng Khoa

BÀI 1. 
ESTE 
TRƯỜNG THPT VIÊN AN 
GV: NGUYỄN ĐĂNG KHOA 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. KHÁI NIỆM-DANH PHÁP 
II.LÝ TÍNH 
III. HÓA TÍNH 
IV. ĐIỀU CHẾ 
V. ỨNG DỤNG 
I. ĐỊNH NGHĨA-DANH PHÁP 
1 . KHÁI NIỆM: Khi thay thế nhóm –OH( hidroxi) trong phân tử axit cacbobxylic bằng nhóm –OR’ ta được este. 
CH 3 -CO 
OH 
+ 
H 
OC 2 H 5 
H 2 SO 4 đ, t o 
CH 3 -CO 
OC 2 H 5 
+ 
OH 
H 
Etylaxetat( este) 
TQ: RCO- OH + H -OR’ RCOOR’ + H 2 O 
H 2 SO 4 đ, t o 
ESTE 
CTC: no, đơn, hở RCOOR’ HOẶC C n H 2n O 2 (n>=2) 
R COO R’Trong đó: R: H,HC và R’:HC 
2. DANH PHÁP 
H-COO- CH 3 : Metyl fomat 
CH 3 -COO- CH 3 : Metyl axetat 
CH 3 -COO- C 2 H 5 : Etyl axetat 
C 2 H 5 -COO- CH 3 : Metyl propionat 
C 2 H 5 -COO- C 2 H 5 : Etyl propionat 
Tên: Tên R’ + tên axit(at) 
II. LÝ TÍNH 
-Trạng thái: lỏng hoặc rắn. Ít tan trong nước. 
-Độ tan và t o s thấp hơn axit( cùng M hay cùng C). Do este không có liên kết H. 
CH 3 CH 2 CH 2 COOH CH 3 COOC 2 H 5 
 Sôi :163,5 O C 77 O C 
 Tan nhiều Ít tan 
CH 3 COOCH 2 C 6 H 5 
CH 3 COO[CH 2 ] 2 CH(CH 3 )CH 3 
CH 3 CH 2 CH 2 COOC 2 H 5 HOẶC 
CH 3 CH 2 COOC 2 H 5 
CH 3 COOC 10 H 17 
III. HÓA TÍNH 
- CÓ PHẢN ỨNG THỦY PHÂN(MT H + VÀ OH - ) 
- PHẢN ỨNG TRÊN GỐC R 
a. Phản ứng thủy phân: 
 CH 3 COOCH 3 + H-OH CH 3 COOH + CH 3 OH 
H + , t o 
 CH 3 COOCH 3 + NaOH CH 3 COOH + CH 3 OH 
t o 
 Lưu ý: phản ứng thủy phân trong mt axit xảy ra không hoàn toàn. Trong mt kiềm thì hoàn toàn. 
 b. Trên R 
CH 3 COOCH=CH 2 + H 2 CH 3 COOC 2 H 5 
Ni, t o 
IV. ĐIỀU CHẾ 
 RCO- OH + H -OR’ RCOOR’ + H 2 O 
H 2 SO 4 đ, t o 
 CH3COO-H + HC≡CH CH 3 COOCH=CH 2 
xt, t o 
V. ỨNG DỤNG 
THE END