Giáo án Lịch sử Lớp 12 - Bài 20: Cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp kết thúc 1953-1954

Ngày soạn:12/10/2016
Ngày giảng: Kiểm diện: 
Bài 20
CUỘC KHÁNG CHIẾN TOÀN QUỐC
CHỐNG THỰC DÂN PHÁP KẾT THÚC (1953 – 1954)
* Tiết 33	
I. Mục tiêu bài học.
1/ Kiến thức : Học sinh nắm được các ý cơ bản của bài học
+ Nội dung cơ bản của kế hoạch NaVa (âm mưu của Pháp – Mỹ thể hiện qua kế hoạch này)
+ Nét chính về cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954 và ý nghĩa to lớn của chiến dịch Điện Biên Phủ
2/ Tư tưởng : Khắc sâu niềm tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ đối với cuộc kháng chiến và sự nghiệp xây dựng tổ quốc. Lòng tự hào dân tộc, biết ơn các anh hùng liệt sỹ đã hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ tở quốc.
3/ Kỹ năng : 
- Sử dụng bản đồ lịch sử, kỹ năng khái quát, nhận định các sự kiện lịch sử
- Tự sử dụng các tư liệu tham khảo và rút ra nhận thức
II. Thiết bị và tài liệu dạy học
- Bản đồ hình thái chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954 
- Bản đồ chiến dịch Điện Biên Phủ – Đĩa VCD
- Ảnh quân ta chiếm hầm của tướng Đơcaxtơri
- Hội nghị Giơnevơ về Đông Dương
III. Tiến trình tổ chức dạy và học.
1/ Kiểm tra bài cũ
2/ Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức cơ bản
Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân
 - GV hỏi: Âm mưu mới của Pháp-Mỹ ở đông Dương khi bước vào Đông – xuân 1953-1954 như hế nào?
- Kế hoạch Nava được ra đời trong hoàn cảnh nào ?
- HS theo dõi SGK suy nghĩ trả lời. 
- GV nhận xét và chốt ý
- GV phân tích làm rõ nội dung kế hoạch Nava
- Học sinh theo dõi SGK ghi nhớ.
- GV hỏi: Qua nội dung KH Nava, em hãy rút ra điểm chính của Kế hoạch?
- HS suy nghĩ trả lời. 
- GV nhận xét và chốt ý
Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân
 - GV hỏi: Để đối phó với âm mưu mới của KH Nava, Đảng ta đã đưa ra chủ trương chiến lược như thế nào?
- HS theo dõi SGK suy nghĩ trả lời. 
- GV nhận xét và chốt ý
- GV có thể yêu cầu HS theo dõi SGK lập bảng theo mẫu sau:
Thời gian
Hướng tấn công của ta
Kết quả
Hoạt động đối phó của Pháp
















- Sau khi HS hoàn thành, GV dùng bangẻ phụ chuẩn bị sẵn để thông tin phản hồi.
- GV hỏi: Nhìn vào kết quả ta đã giành được và hoạt động đối phó của địch, em có nhận xét gì? (Những cuộc tấn công chiến lược của ta trong đông – xuân 1953-1954 có tác dụng gì?)
- HS suy nghĩ trả lời. 
- GV nhận xét và chốt ý
 Hoạt động 2: Cả lớp và cá nhân
 - GV hỏi: Vì sao Pháp – Mỹ xây dựng Điện Biên Phủ thành tập đoàn cứ điểm mạnh ?
- Vì sao ta chọn Điện Biên Phủ làm Điểm quyết chiến chiến lược ?
- HS theo dõi SGK suy nghĩ trả lời. 
- GV nhận xét và chốt ý
- GV giúp HS nắm được công tác chuẩn bị cho chiến dịch ĐBP.
- Giáo viên trình bày diễn biến trên bản đồ. Nêu tên một số anh hùng – liệt sỹ trong chiến dịch (Phan Đình Giót, Tô Vĩnh Diện, Bế Văn Đàn )
- GV hỏi: Theo em, cuộc tiến công chiến lược đông –xuân 1953-1954 và chiến dịch ĐBP thắng lợi có ý nghĩa lịch sử gì?
- HS theo dõi SGK suy nghĩ trả lời. 
- GV nhận xét và chốt ý
. 
I. Âm mưu của Pháp – Mỹ ở Đông Dương. Kế hoạch Nava
1.	Hoàn cảnh ra đời Kế hoạch Nava :
+	Trải qua 8 năm chiến tranh xâm lược Việt Nam, thực dân Pháp gặp thiệt hại ngày càng lớn. 
+	Mĩ tích cực viện trợ, ép Pháp kéo dài, mở rộng chiến tranh xâm lược, chuẩn bị thay thế Pháp.
® Pháp và Mĩ đã thỏa thuận đưa ra kế hoạch quân sự mới, Kế hoạch Nava (5/1953).
2.	Nội dung kế hoạch : gồm 2 bước 
+	Bước 1 : Thu – đông 1953 và Xuân 1954 : phòng ngự chiến lược ở Bắc Bộ, tiến công chiến lược để bình định Trung Bộ và Nam Đông Dương, đồng thời ra sức mở rộng nguỵ quân, tập trung binh lực, xây dựng một lực lượng cơ động chiến lược mạnh.
+	Bước 2 : Thu – đông 1954 chuyển lực lượng ra chiến trường Miền Bắc, tiến công chiến lược ® cố gắng giành thắng lợi quân sự quyết định, buộc ta phải đàm phán có lợi cho chúng.
3.	Biện pháp : tập trung ở đồng bằng Bắc Bộ 44 tiểu đoàn quân cơ động, ....
® Điểm chính của kế hoạch Nava là tập trung binh lực xây dựng một lực lượng cơ động chiến lược mạnh, để giành thắng lợi quân sự quyết định, chuyển bại thành thắng.
II. Cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954 và chiến dịch Điện Biên Phủ 1954.
1. Cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954.
-	Phương hướng chiến lược của ta trong Đông – Xuân 1953 – 1954 : Tấn công vào những hướng quan trọng về chiến lược, nhưng ở đó địch tương đối yếu nhằm tiêu hao sinh lực địch, buộc địch phải phân tán lực lượng để đối phó với ta.
- Diễn biến cuộc tiến công chiến lược Đông – Xuân 1953 – 1954:
 + 10/12/1953 ta tấn công địch ở thị xã Lai Châu ® tỉnh Lai Châu (trừ ĐBP) được giải phóng. Nava buộc phải tăng cường lực lượng cho Điện Biên Phủ...
 + Đầu tháng 12/1953, liên quân Lào-Việt tấn công địch ở Trung Lào ® giải phóng Thà Khẹt. Nava buộc phải tăng cường lực lượng cho Xênô...
 + Cuối tháng 1/1954, liên quân Lào-Việt tấn công địch ở Thượng Lào ® Giải phóng Phong Xa Lì, Nava buộc phải tăng cường lực lượng cho Luông Phabang và Mường Sài...
 + Đầu tháng 2/1954, Ta cấn công địch ở Bắc Tây Nguyên ® giải phóng Kontum, Nava buộc phải tăng cường lực lượng cho Plâyku...
* Tác dụng, ý nghĩa:
- Buộc địch phải phân tán lực lượng để đối phó với ta. Kế hoạch Nava bước đầu bị phá sản.
- Thắng lợi trong Đông – xuân 1953-1954 đã chuẩn bị về vật chất và tinh thần cho quân và dân ta mở cuộc tấn công quyết định vào ĐBP.
+ Phối hợp với chiến trường chính, phong trào chiến tranh du kích phát triển mạnh (Nam Bộ, Nam Trung Bộ, Bình Trị Thiên )
2. Chiến dịch Điện Biên Phủ.
a.	Hoàn cảnh lịch sử :
-	Điện Biên Phủ có vị trí chiến lược quan trọng ® Nava cho xây dựng Điện Biên Phủ thành một tập đoàn cứ điểm mạnh nhất Đông Dương ® Thành trung tâm điểm của kế hoạch Nava.
-	Đầu tháng 12/1953, Bộ Chính trị và Trung ương Đảng quyết định mở chiến dịch Điện Biên Phủ ® Điện Biên Phủ trở thành điểm quyết chiến chiến lược giữa ta và địch.
b.	Chuẩn bị :
-	Ta đã huy động mọi phương tiện và lực lượng vận chuyển hàng nghìn tấn vũ khí đạn dược, 27 nghìn tấn gạo ra mặt trận.
+	Tháng 3/1954 chuẩn bị xong 
c.	Diễn biến chiến dịch :
Chia làm 3 đợt :
-	Đợt 1 : Từ 13 đến 17/3/1954 quân ta tấn công các cứ điểm Him Lam và toàn bộ phận khu Bắc, diệt gần 2.000 tên địch.
-	Đợt 2 : Từ 30/3 đến 26/4/1954 ta đồng loạt tấn công các cứ điểm phía Đông phân khu Mường Thanh như E1, D1, C1, C2, A1, chiếm được phần lớn các căn cứ của địch, hình thành thế bao vây chia cắt, khống chế địch.
-	Đợt 3 : Từ ngày 1/5 đến ngày 7/5/1954 đồng loạt tiến công phân khu trung tâm và phân khu Nam, tiêu diệt các cứ điểm còn lại. Chiều 7/5 quân ta đánh vào sở chỉ huy địch, 17h30 phút cùng ngày bắt sống Đờ Caxtơri và toàn bộ tham mưu địch.
-	Trên chiến trường toàn quốc phối hợp chặt chẽ làm phân tán, tiêu hao lực lượng địch, tạo điều kiện cho Điện Biên Phủ giành thắng lợi 
d.	Kết quả :
-	Trong Đông – Xuân 1953 – 1954 và Điện Biên Phủ ta đã loại khỏi vòng chiến đấu 128.200 tên địch, thu 19.000 súng các loại, 162 máy bay, 81 đại bác, giải phóng nhiều vùng rộng lớn.
-	Riêng Điện Biên Phủ loại 16.200 tên địch, 62 máy bay, thu toàn bộ vũ khí, phương tiện chiến tranh.
e.	Ý nghĩa :
+	Đây là thắng lợi lớn nhất trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
+	Đập tan hoàn toàn Kế hoạch Nava, giáng một đòn quyết định vào ý chí xâm lược của thực dân Pháp.
+	Làm xoay chuyển cục diện chiến tranh ở Đông Dương, tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc đấu tranh ngoại giao.
IV. Kết thúc bài học.
1/ Củng cố bài : 
GV hệ thống các nội dung cơ bản của toàn bài và nêu các câu hỏi yêu cầu học sinh trả lời:
Hoàn cảnh ra đời và nội dung của kế hoạch Nava. Điểm then chốt của kế hoạch Nava.
Hiệp định Giơ-ne-vơ. Nội dung, ý nghĩa.
2/ Dặn dò: Học sinh chuẩn bị bài 21
Rút Kinh Nghiệm	 Phúc Yên, ngày........tháng..........năm 20.....
..................................................................	 Tổ trưởng kí duyệt
..................................................................
..................................................................
..................................................................
..................................................................	 
..................................................................	 
..................................................................	 
..................................................................	 
..................................................................	 
..................................................................	 
..................................................................	 
..................................................................