Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 35: Hoocmôn thực vật

HOOCMÔN THỰC VẬT 
BÀI 35 
Hoocmon thực vật là gì? Phân loại? 
Giberelin 
Giberelin 
Abxixic 
Etilen 
Etilen 
Auxin 
Auxin 
Xytokinin 
Abxixic 
I. KHÁI NIỆM: 
- Hoocmôn thực vật là các chất (1) . do cơ thể thực vật tiết ra có tác dụng (2) ..của cây. 
hữu cơ 
điều tiết hoạt động sống 
* Đặc điểm chung: 
A . Hoocmôn thực vật được tạo ở 1 nơi nhưng gây ra phản ứng một nơi khác trong cây. 
B. Hoocmôn thực vật chỉ được vận chuyển theo mạch gỗ. 
C. Với nồng độ rất thấp gây ra những biến đổi mạnh mẽ trong cơ thể. 
D. Tính chuyên hoá thấp hơn nhiều so với hoocmôn ở động vật bậc cao. 
I. KHÁI NIỆM: 
ĐÚNG HAY SAI? 
Đ 
Đ 
Đ 
S 
Bên trái: cây được phun 50ppm ethylene trong 3 ngày 
Bên phải: cây đối chứng 
Auxin 
Ra rễ phụ 
* Đặc điểm chung: 
- Hoocmôn thực vật được tạo ở 1 số nơi nhưng gây ra phản ứng một nơi khác trong cây. 
- Hoocmôn thực vật được vận chuyển theo mạch gỗ và mạch rây. 
- Với nồng độ rất thấp gây ra những biến đổi mạnh mẽ trong cơ thể. 
- Tính chuyên hoá thấp hơn nhiều so với hoocmôn ở động vật. 
 Hoocmôn 
Hooc môn kích thích 
Hooc môn ức chế 
II. HOOCMÔN KÍCH THÍCH 
Hooc môn kích thích 
Auxin 
Gibêrelin 
Xitôkinin 
Quan sát hình 35.1, 35.2, 35.3, kết hợp nghiên cứu nội dung SGK/139, 140, thảo luận nhóm và hoàn thành nội dung phiếu học tập số 1 trong 5 phút: 
Tiêu chí 
Auxin 
Giberelin 
Xitokinin 
Nơi tổng hợp 
Tác dụng sinh lý 
Ứng dụng 
Tiêu chí 
Auxin 
Giberelin 
Xitokinin 
Nơi tổng hợp 
Tác dụng sinh lý 
Ứng dụng 
 đỉnh của thân, cành, 
- Kích thích sinh trưởng kéo dài của tế bào. 
- Tham gia vào quá trình sống của cây: hướng động, ứng động, kích thích ra rễ phụ, thể hiện ưu thế đỉnh, kích thích ra rễ cành giâm, chiết, tăng tỉ lệ thụ quả, . 
Tạo quả không hạt, nuôi cấy mô tế bào, diệt cỏ, 
Một số ứng dụng của auxin 
Tiêu chí 
Auxin 
Giberelin 
Xitokinin 
Nơi tổng hợp 
Tác dụng sinh lý 
Ứng dụng 
Ở lá và rễ, cơ quan đang sinh trưởng: quả non, phôi, hạt đang nảy mầm,... 
- Kích thích phân chia và phân hoá tế bào => thân mọc dài ra và lóng vươn dài. 
- Kích thích nảy mầm của hạt, chồi, củ,...Kích thích tăng chiều cao của cây, tạo quả không hạt, tăng tốc độ phân giải tinh bột 
Sản xuất mạch nha và công nghiệp đồ uống 
Kích thích sự sinh trưởng kéo dài của thân (được xác định do vai trò của GA1) 
Sinh trưởng các đột biến lùn (thiếu gene chịu trách nhiệm tổng hợp enzyme trong con đường tổng hợp GA) 
Tác động của giberelin   
 Tăng kích thước quả và tạo quả không hạt: GA kích thích cuống nho sinh trưởng, tạo không gian cho quả phát triển 
Kích thích sự nảy mầm của hạt, củ, 
Giberelin 
Tiêu chí 
Auxin 
Giberelin 
Xitokinin 
Nơi tổng hợp 
Tác dụng sinh lý 
Ứng dụng 
Các tế bào đang phân chia trong rễ, lá non, quả non 
- Kích thích phân chia tế bào mạnh mẽ 
- Làm yếu ưu thế ngọn, kích thích sinh trưởng chồi bên, kích thích nảy mầm, nở hoa 
- Kìm hãm hóa già 
Trong nuôi cấy mô và bảo tồn giống cây quý 
Kìm hãm sự hóa già của cây Ứng dụng trong nuôi cấy mô 
Xitokinin 
III. HOOCMÔN ỨC CHẾ 
Hooc môn ức chế 
Êtilen 
Axit abxixic 
Quan sát hình 35.4, kết hợp với nghiên cứu nội dung SGK/141, thảo luận và hoàn thành phiếu học tập số 2 trong 5 phút: 
Tiêu chí 
Etilen 
Axit abxixic 
Nơi tổng hợp 
Tác dụng sinh lý 
Ứng dụng 
Tiêu chí 
Etilen 
Axit abxixic 
Nơi tổng hợp 
Tác dụng sinh lý 
Ứng dụng 
Các mô của quả chín, lá già 
- Thúc đẩy quá trình chín của quả 
- Ức chế sinh trưởng của cây non, mầm thân củ 
- Gây rụng lá, quả 
 - Tạo quả trái vụ ở dứa 
- Sử dụng để dấm hoa quả 
- Ức chế hoa nở vào đúng dịp lễ, tết 
Trong sự chín quả 
Ứng dụng của etilen  
Etilen 
Êtilen 
Êtilen 
Tiêu chí 
Etilen 
Axit abxixic 
Nơi tổng hợp 
Tác dụng sinh lý 
Ứng dụng 
Chủ yếu ở lá, tích luỹ trong các cơ quan già, cơ quan đang ngủ, nghỉ hoặc sắp rụng. 
- Ức chế sinh trưởng mạnh. 
- Gây rụng lá, quả. 
- Kích thích đóng khí khổng trong điều kiện khô hạn. 
- Kích thích trạng thái ngủ, nghỉ của hạt. 
Kéo dài thời gian ngủ nghỉ của hạt => bảo quản (khoai tây, hành, tỏi, ) 
Đậu nành 
Lúa 
Bắp 
Sự đóng khí khổng 
Tác động sinh lý của AAB? 
IV. TƯƠNG QUAN HOOC MÔN THỰC VẬT 
Tương quan 
Giữa hooc môn kích thích sinh trưởng và hooc môn ức chế sinh trưởng của thực vật 
Giữa các hooc môn kích thích với nhau 
Êtilen và có tác dụng đối kháng tuyệt đối 
với auxin trong sự rụng lá 
Sự tương quan giữa các hoocmôn kích thích 
	Khi ưu thế nghiêng về Auxin, mô callus ra rễ 
	Khi ưu thế nghiêng về Xitôkinin, chồi xuất hiện. 
? Người ta ứng dụng hooc môn sinh trưởng trong nông nghiệp như thế nào? 
 Trong nông nghiệp người ta sử dụng các hooc môn sinh trưởng để tăng năng suất cây trồng, kéo dài hoặc rút ngắn thời gian thu hoạch, thu hoạch đồng loạt, tạo cây non sớm trong công nghệ tế bào thực vật, tạo cây cảnh. 
Hoocmon 
Ứng dụng 
1. Auxin 
 kích thích sự nảy mầm của hạt, chồi, củ, tăng trưởng chiều cao của cây, tạo quả không hạt,.. 
2. Giberelin 
 thúc quả xanh chóng chín và cảm ứng ra hoa ở cây họ Dứa. 
3. Xitokinin 
 kích thích ra rễ cành giâm, chiết và kích thích tạo quả không hạt. 
4. Etilen 
 nuôi cấy tế bào và mô thực vật (nhân giống vô tính) và kích thích sinh trưởng của chồi non. 
5. Axit abxixic 
 phá ngủ cho mầm hạt, củ khoai tây và tạo quả không hạt. 
1 
2 
3 
4 
5 
 Học bài và đọc phần đóng khung cuối bài. 
 Đọc mục “em có biết”. 
 Trả lời các câu hỏi cuối SGK. 
 Sưu tầm một số ứng dụng của hooc môn thực vật trong cuộc sống. 
- Chuẩn bị bài mới. 
 Dặn dò: