Bài giảng môn Sinh học Lớp 12 - Chương 4: Ứng dụng di truyền học - Bài 18: Chọn giống vật nuôi và cây trồng dựa trên nguồn biến dị tổ hợp

CHƯƠNG 4 ỨNG DỤNG DI TRUYỀN HỌC TỔ 2BÀI 18: CHỌN GIỐNG VẬT NUÔI VÀ CÂY TRỒNG DỰA TRÊN NGUỒN BIẾN DỊ TỔ HỢPTạo giống thuần dựa trên nguồn biến dị tổ hợpTạo giống lai có ưu thế lai cao121. Tạo giống thuần dựa trên nguồn biến dị tổ hợp“NHẮC LẠI”5Giống thuần là gì?Trả lời:Giống thuần là giống có đặc tính di truyền đồng nhất và ổn định, thế hệ con cháu không phân li có kiểu hình giống bố mẹ“NHẮC LẠI”6Biến dị tổ hợp là gì?Trả lời:Là những biến dị xuất hiện do sự tổ hợp lại vật chất di truyền của thế hệ bố, mẹ thông qua quá trình giao phốiBước 1:Tạo ra các dòng thuần chủng khác nhau rồi cho lai giống.Bước 2: Lai các dòng thuần chủng qua các thế hệ để tạo nguồn nguyên liệu (BDTH).Bước 3: Chọn các cá thể có tổ hợp gen mong muốn.Bước 4: Tự thụ phấn hoặc giao phối gần để tạo giống thuần chủng7CÁC BƯỚC TẠO GIỐNG THUẦN DỰA TRÊN NGUỒN BIẾN DỊ TỔ HỢP8Một phần trong sơ đồ tạo giống lúa năng suất cao9Tạo giống thuần dựa trên nguồn biến dị tổ hợpTạo giống lai có ưu thế lai cao122. Tạo giống lai có ưu thế lai caoKhái niệm:Hiện tượng con lai có năng suất, sức chống chịu, khả năng sinh trưởng và phát triển cao vượt trội so với các dạng bố mẹ.1. KHÁI NIỆM ƯU THẾ LAIĐặc điểm:- Thể hiện rõ nhất ở F1 sau đó giảm dần qua các thế hệ.- Ưu thế lai cao nhất thể hiện ở lai khác dòng12132. CỞ SỞ DI TRUYỀN ƯU THẾ LAIGiả thuyết siêu trộiP: AABBCC x aabbccF1: AaBbCc 14Vượt trội so với PỞ trạng thái dị hợp tử về nhiều cặp gen khác nhau, con lai có kiểu hình vượt trội nhiều mặt so với các dạng bố mẹ có nhiều gen ở trạng thái đồng hợp tử“AA aa.”15 Tại sao ưu thế lai cao nhất ở F1 và giảm dần ở đời sau?Trả lời: Ưu thế lai thường biểu hiện cao nhất ở đời F1 rồi sau đó giảm dần là vì ở các thế hệ sau, mức độ dị hợp tử sẽ giảm dần, đồng hợp tăng lên (trong đó, đồng hợp lặn có điều kiện biểu hiện ra kiểu hình).3. PHƯƠNG PHÁP TẠO ƯU THẾ LAICó thể sử dụng các phương pháp lai sau:Lai khác dòng đơn.Lai khác dòng kép.Lai thuận nghịch.16A x B CA x B CE x F GC x G HQUY TRÌNHTạo dòng (giống) thuần chủng khác nhau. Lai các dòng (giống) thuần khác nhau.Tìm, chọn lọc các tổ hợp lai có năng suất cao (lai khác dòng đơn, lai khác dòng kép, lai thuận nghịch, ).171819Gà Ri:Thịt thơm ngon, dễ nuôi, ít dịch bệnhGà Ross:Năng suất trứng cao (170-180 quả/con/năm)Gà Ross-Ri:Chuyên trứng (160 -180 trứng/con/năm)Khỏe, chóng lớn, chống chịu bệnh tật khá20Ngựa cáiLừa đựcCon la21Ngựa đựcLừa cáiBác đô4. MỘT VÀI THÀNH TỰU ỨNG DỤNG ƯU THẾ LAI TRONG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP Ở VIỆT NAM22Ngô lai khác dòng năng suất tăng 30%Su hào lai 1 1,5 kg/củ23Giống lúa HTY100 cho gạo ngon, cơm mềm, có mùi thơm nhẹ, đã được đăng ký thương hiệu độc quyền Thiên Hương HYT100Cà chua lai T-42 sinh trưởng bán vô hạn, chống chịu bệnh tốt, dạng trái tròn đẹp, độ cứng tốt , không nứt khi mưa24CỦNG CỐ KIẾN THỨC25Câu 1: Hiện tượng con lai có năng suất, phẩm chất, sức chống chịu, khả năng sinh trưởng và phát triển vượt trội bố mẹ gọi là:A. thoái hóa giốngB. ưu thế laiC. bất thụD. siêu trộiCâu 2: Nguồn nguyên liệu làm cơ sở vật chất để tạo giống mới làA. biến dị thường biếnB. các biến dị đột biếnC. các ADN tái tổ hợpD. các biến dị tổ hợp26Câu 3: Đối với cây trồng, để duy trì và cùng cố ưu thế lai người ta có thể sử dụngA. sinh sản sinh dưỡngB. sinh sản hữu tínhC. tự thụ phấnD. lai khác thứCâu 4: Thành tựu chọn giống cây trồng nổi bật nhất ở nước ta là chọn giốngA. lúa B. cà chuaC. dưa hấu D. nho27THANKS for listening!