Giáo án Công nghệ Lớp 12 - Tiết 23: Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông - Năm học 2018-2019 - Nguyễn Quốc Hội

Tuần 23: (Từ ngày 18/2-23/2/2019)
Tiết thứ: 23
KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN VÀ VIỄN THÔNG
I. Mục tiêu
1. Kiến thức: Qua bài học HS cần: Hiểu khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông.
Biết được các khối cơ bản, nguyên lí làm việc hệ thống thông tin và viễn thông.
2. Kĩ năng: Vẽ được mô hình hệ thống thông tin và viễn thông.
3.Thái độ (giá trị): - HS rèn luyện: Có ý thức tìm hiểu hệ thống thông tin và viễn thông, học sinh học tập nghiêm túc, tích cực.
4. Định hướng hình thành năng lực: Học sinh hình thành năng lực sáng tạo, tự học, thẩm mỹ, giao tiếp, hợp tác, tính toán, thao tác chuẩn xác và phát triển kĩ năng về điện, điện tử
II. Chuẩn bị
1. Chuẩn bị của giáo viên:
Nghiên cứu kỹ bài 17 (SGK) và các tài liệu liên quan
Vật thể có sử dụng về hệ thống thông tin và viễn thông.
2. Chuẩn bị của học sinh:
Nghiên cứu kỹ bài 17 (SGK) và các tài liệu liên quan
Sưu tầm các vật thể có sử dụng về hệ thống thông tin và viễn thông.
III. Tổ chức hoạt động học tập của học sinh
1.Ổn định lớp(1’) Kiểm tra sĩ số, tác phong nề nếp, tác phong nghiêm túc của học sinh. Vệ sinh lớp.
2.Kiểm tra bài cũ: 
3.Tiến trình bài học:
Hoạt động 1: Hoạt động khởi động (4’)
(1) Mục tiêu: Gợi mở cho học sinh nhớ lại kiến thức đã học.
(2) Phương pháp/Kĩ thuật: Thuyết trình, đàm thoại
(3) Hình thức tổ chức hoạt động: Thảo luận nhóm 
(4) Phương tiện dạy học: Hình ảnh minh họa
(5) Sản phẩm: Ngày xưa việc truyền tin là một trong những việc khó khăn, đặc biệt trong những tình huống cấp bách như: chiến tranh, hoả hoạn, bão lũ . . . do truyền tin không kịp thời đã xảy ra những hậu quả tàn khốc. Nhưng hiện nay việc truyền thông tin đã ngày càng trở nên dễ dàng hơn, đem lại hiệu quả cao trong nhiều lĩnh vực của cuộc sông như: kinh tế, chính trị, xã hội. . . Vậy làm thế nào để chúng ta có được thuận lợi như đã nêu chúng ta cùng nghiên cứu bài 17.
Hoạt động 2: Hoạt động hình thành kiến thức (30’)
(1) Mục tiêu: Hiểu khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông.
Biết được các khối cơ bản, nguyên lí làm việc hệ thống thông tin và viễn thông.
(2) Phương pháp/Kĩ thuật: Thuyết trình, đàm thoại, 
(3) Hình thức tổ chức hoạt động: Vấn đáp, thảo luận nhóm
(4) Phương tiện dạy học: Hình ảnh minh họa
(5) Sản phẩm: vào bài mới
Hoạt động của Giáo viên và Học sinh
Nội dung bài học
GV: Hãy giải thích mô hình hệ thống thông tin và viễn thông?
GV: Em hãy cho biết khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông?
GV: Em hãy cho biết các phương pháp truyền thông tin hiện nay?
HS: Quan sát và trả lời.
HS: Trả lời theo sự hiểu biết của mình.
HS: Trả lời
I. Khái niệm về hệ thống thông tin và viễn thông
Mô hình hệ thống thông tin và viễn thông:
Khái niệm hệ thống thông tin và viễn thông: là những hệ thống truyền thông tin đi xa.
Các phương pháp truyền thông tin đi xa:
 Truyền trực tuyến.Truyền bằng sóng.
Hoạt động 2: Tìm hiểu sơ đồ khối và nguyên lý của hệ thống TT và VT
Hoạt động của Giáo viên và Học sinh
Nội dung bài học
GV: Em cho biết chức năng của phần phát thông tin?
Dành cho hs TB trở lên
GV: Em hãy cho biết nguồn thông tin là gì? Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
Dành cho hs TB trở lên
GV: Hiện nay chúng ta có những cách thức truyền thông tin như thế nào?
Dành cho hs TB trở lên
	GV: Trong hệ thống thông tin phần thu được dùng để làm gì? Cho ví dụ về phần thu thông tin.
GV: Em hãy cho biết khối nhận thông tin là gì? Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
GV: Em hãy cho biết xử lí thông tin là gì? Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
GV: Em hãy cho biết thiết bị đầu cuối là gì? Cho ví dụ cụ thể để minh họa.
MÔI TRƯỜNG TÍCH HỢP: 
Sự truyền thông tin bằng sóng điện từ có ảnh hưởng gì đến môi trường không khí?
Có ảnh hưởng gì đến sức khỏe của con người?
Có ảnh hưởng tiêu cực gì về môi trường xã hội như: bản quyền, sở hữu trí tuệ, thông tin rác trên mạng..?
HS: Trả lời theo hiểu biết của mình.Nguồn thông tin
Xử lí thông tin
Mã
hoá
Truyền 
tin
HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong thực tế cuộc sống.
HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong thực tế cuộc sống.
HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong thực tế cuộc sống.( Cực thu micro không dây, điểm đỏ trên tivi, angten ti vi, mođem . . .)
HS: Trả lời theo hiểu biết của mình trong thực tế cuộc sống.
- Nhiểm điện, nhiễu tín hiệu khác
- Ảnh hưởng đến nảo và tim
HS nghiên cứu trả lời
II.Tìm hiểu sơ đồ khối và nguyên lý của hệ thống TT và VT
1/ Phần phát thông tin:
a. Chức năng: có nhiệm vụ đưa nguồn thông tin cần phát tới nơi cần thu thông tin.
b. Sơ đồ khối một máy phát thông tin:
Nguồn thông tin: Nguồn tín hiệu cần phát đi xa như: âm thanh, hình ảnh, chữ và số. . . 
Xử lí thông tin: Nguồn tín hiệu cần được gia công và khuếch đại.
Mã hoá: Những tín hiệu đã được xử lícó biên độ đủ lớn muốn truyền đi xa cần được mã hóa theo một kỹ thuật nào đó. Hiện nay có hai kỹ thuật mã hóa cơ bản là kỹ thuật tương tự và kỹ thuật số.
Truyền đi: Tín hiệu sau khi được mã hóa được gửi vào phương tiện truyền dẫn để truyền đi xa (dây dẫn, cáp quang, sóng điện từ. . . )
 2/ Phần thu thông tin:
Nhận thông tin
Xử lí thông tin
Thiết bị đầu cuối
Chức năng: nhận tín hiệu đã được mã hóa được truyền đi từ phía phát, biến đổi ngược lại để đưa tới thiết bị đầu cuối.
Sơ đồ khối: 
Nhận thông tin: tín hiệu đã phát đi được máy thu nhận bằng một thiết bị hay một mạch nào đó (angten, modem, . . .)
Xử lí thông tin: các tín hiệu nhận về có công suất nhỏ và đã được mã hóa nên phải được xử lí như giải mã, điều chế, khuếch đại, . . .
Thiết bị đầu cuối: là khâu cuối cùng của hệ thống (loa, màn hình, in ra giấy, . . . )
Những thông tin từ nơi phát đến nơi thu có thể ở khoảng cách xa, gần khác nhau. Tất cả nguồn phát và thu thông tin phải hợp thành một mạng thông tin quốc gia và toàn cầu.
Hoạt động 3: Hoạt động luyện tập(củng cố kiến thức) (1’)
1) Mục tiêu: Ôn tập để củng cố kiến thức 
(2) Phương pháp/Kĩ thuật: Đàm thoại
(3) Hình thức tổ chức hoạt động: Thảo luận nhóm
(4) Phương tiện dạy học:Phiếu học tập 
(5) Sản phẩm: Học sinh khắc sâu kiến thức: Hãy cho biết vai trò của hệ thống thông tin và viễn thông hiện nay?
Hãy mô tả các khối cơ bản của phần phát và phần thu thông tin?
A.Hãy chọn câu đúng: Sơ đồ khối một máy phát thông tin có trình tự là:
 a.Nguồn thông tin → Xử lý thông tin → Mã hoá → Truyền đi
 b.Xứ lý thông tin → Nguồn thông tin → Mã hoá → Truyền đi.
 c.Truyền đi → Mã hoá → Nguồn thông tin → Xứ lý thông tin
 d. Tất cả đều đúng.
B. Hãy chọn câu đúng: Sơ đồ khối một máy thu thông tin có trình tự như sau
a. Nhận thông tin → Xử lí thông tin → Thiết bị đầu cuối.
b. Xử lí thông tin → Nhận thông tin → Thiết bị đầu cuối
c. Thiết bị đầu cuối → Nhận thông tin →Xử lí thông tin .
d. Tất cả đều đúng.
C. Hãy chọn câu đúng: Phương pháp truyền thông tin hiện nay là
a. Truyền trực tuyến và truyền bằng súng.
b. Chỉ có truyền trực tuyến.
c. Chỉ có truyền bằng súng.
d. Tất cả đều sai.
Hoạt động 4:Hoạt động vận dụng (2’) làm bài tập SGK
Hoạt động 5:Hoạt động tìm tòi mở rộng (2’): Học sinh về nhà xem lại bài cũ. Chuẩn bị bài cho tiết học tới.
IV. Rút kinh nghiệm:
Ngày 17 tháng 2 năm 2019
Ký duyệt tuần 23
Diệp Anh Tuấn
Nguyeãn Vaên Linh