Bài giảng Ngữ Văn Lớp 12 - Bài thơ: Tây tiến (đoạn 2)

TÂY TIẾN ( đoạn 2)  Quang Dũng 
 Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa 
 Kìa em xiêm áo tự bao giờ 
 Khèn lên man điệu nàng e ấp 
 Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ 
 Người đi Châu Mộc chiều sương ấy 
 Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 
 Có nhớ dáng người trên độc mộc 
 Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa 
 cuối trg.88 – đầu trg.89 
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa 
Kìa em xiêm áo tự bao giờ 
Khèn lên man điệu nàng e ấp 
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ 
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy 
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 
Có nhớ dáng người trên độc mộc 
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa 
1.Tình quân dân trong đêm liên hoan văn nghệ 
2.Cảnh sông nước miền Tây Bắc thơ mộng 
Không gian 
Con người 
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa 
Kìa em xiêm áo tự bao giờ 
Kèn lên mang điệu nàng e ấp 
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ 
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy 
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 
Có nhớ dáng người trên độc mộc 
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa 
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa  
Hình ảnh “Doanh trại” mới mẻ, cách nhìn độc đáo 
Cụm động từ “Bừng lên” 
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa  
Hình ảnh “Doanh trại” mới mẻ, cách nhìn độc đáo 
Hội đuốc hoa: đặc tả đẹp 
 “đuốc” + “hoa” : ánh sáng bừng một vùng doanh 
 Ánh sáng rực rỡ, không gian huyền ảo 
1 
4 câu thơ đầu: 
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa 
Kìa em xiêm áo tự bao giờ 
Khèn lên mang điệu nàng e ấp 
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ 
Kìa em xiêm áo tự bao giờ 
Câu hỏi tu từ “tự bao giờ” : dịu nhẹ, bâng khuâng 
Xiêm áo: áo dân tộc Thái 
“Kìa em” : cụm từ cảm thán , câu gọi mang tính ngạc nhiên, mê say của chàng lính Tây Tiến 
 Ánh sáng rực rỡ, không gian huyền ảo 
 Vẻ đẹp lung linh, mê hoặc của các cô gái 
1 
4 câu thơ đầu: 
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa 
Kìa em xiêm áo tự bao giờ 
Khèn lên mang điệu nàng e ấp 
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ 
2 
Khèn lên man điệu nàng e ấpNhạc về Viêng Chăn xây hồn thơ 
Hình ảnh Khèn tạo âm thanh, tiếng nhạc sinh động, nhộn nhịp 
Khèn lên man điệu nàng e ấp Nhạc về Viêng Chăn xây hồn thơ 
“Nàng e ấp”: nàng trong trang phục Xiêm e ấp nhảy múa theo man điệu 
Hình ảnh Khèn tạo âm thanh, tiếng nhạc sinh động, nhộn nhịp 
Khèn lên man điệu nàng e ấpNhạc về Viêng Chăn xây hồn thơ 
Âm nhạc lan tỏa : 
 + Khắp núi rừng Tây Bắc 
 + Vượt cả biên giới, về đến Viêng Chăn 
Tuy vang dội nhưng âm thanh thơ mộng, lãng mạn 
“Nàng e ấp”: nàng trong trang phục Xiêm e ấp nhảy múa theo man điệu 
Hình ảnh Khèn tạo âm thanh, tiếng nhạc sinh động, nhộn nhịp 
Khèn lên man điệu nàng e ấpNhạc về Viêng Chăn xây hồn thơ 
Âm nhạc lan tỏa : 
 + Khắp núi rừng Tây Bắc 
 + Vượt cả biên giới, về đến Viêng Chăn 
Tuy vang dội nhưng âm thanh thơ mộng, lãng mạn 
“Nàng e ấp”: nàng trong trang phục Xiêm e ấp nhảy múa theo man điệu 
“Lên” và “về”: hai âm thanh trái nhau tạo sự cân bằng, dễ chịu 
Hình ảnh Khèn tạo âm thanh, tiếng nhạc sinh động, nhộn nhịp 
 Ánh sáng rực rỡ, không gian huyền ảo 
 Vẻ đẹp lung linh, mê hoặc của các cô gái 
 Man điệu của Khèn làm không gian ấp ám, vui tươi 
1 
4 câu thơ đầu: 
Doanh trại bừng lên hội đuốc hoa 
Kìa em xiêm áo tự bao giờ 
Khèn lên mang điệu nàng e ấp 
Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ 
 Chất nhạc trong thơ của tác giả Quang Dũng 
3 
2 
Người đi Châu M ộc chiều sương ấy 
 Không gian mênh mông, mờ nhòe, ảo mộng 
 Khung cảnh Châu Mộc hữu tình, mơ màng chiều sương 
Người đi Châu M ộc chiều sương ấy 
 Không gian mênh mông, mờ nhòe, ảo mộng 
 Khung cảnh Châu Mộc hữu tình, mơ màng chiều sương 
 Động từ “đi”: chậm rãi, nhẹ nhàng nhưng mãnh liệt, thần tốc 
Hình ảnh người ra đi: nhớ nhung, sầu buồn 
1 
4 câu thơ cuối : 
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy 
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 
Có nhớ dáng người trên độc mộc 
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa 
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 
“ Có thấy ” câu hỏi nhẹ nhàng, trìu mến 
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 
“Có thấy” câu hỏi nhẹ nhàng, trìu mến 
Hình ảnh cây lau mềm mại, uyển chuyển ẩn dụ hình ảnh người con gái 
“ Nẻo bến bờ”: sự không chắc chắn, tạm bợ. Tuy nhiên lại mềm mại và đẹp đẽ không tưởng ẩn dụ sức sống mãnh liệt trong mọi hoàn cảnh dù là khắc nghiệt nhất 
Hình ảnh người ra đi: nhớ nhung, sầu buồn 
Mềm mại và mãnh liệt: hai thái cực đối lập, bổ trợ, nổi bật nhau 
1 
4 câu thơ cuối : 
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy 
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 
Có nhớ dáng người trên độc mộc 
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa 
2 
Có nhớ dáng người trên độc mộcTrôi dòng nước lũ hoa đong đưa 
“ Có nhớ ” : câu hỏi nhẹ nhàng, trìu mến 
Có nhớ dáng người trên độc mộc Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa 
“Có nhớ” : câu hỏi nhẹ nhàng, trìu mến 
Hình ảnh “độc mộc” và “dòng nước” song hành tạo sự liên kết, gợi nhớ “bến” và “thuyền” 
Có nhớ dáng người trên độc mộcTrôi dòng nước lũ hoa đong đưa  
“Có nhớ” : câu hỏi nhẹ nhàng, trìu mến 
Hình ảnh “độc mộc” và “dòng nước” song hành tạo sự liên kết, gợi nhớ “bến” và “thuyền” 
Hình ảnh: 
 + “ hoa đong đưa ” : dịu dàng, uyển chuyển >< hình ảnh 
 + “dòng nước lũ” : cuồn cuộn, dữ tợn Hình ảnh đối lập thú vị, tạo cảm giác “bình chân như vại” không hối hảm hấp tấp 
Hình ảnh người ra đi: nhớ nhung, sầu buồn 
Mềm mại và mãnh liệt: hai thái cực đối lập, bổ trợ, nổi bật nhau 
 Hình ảnh đẹp của thiên nhiên và nỗi nhớ của chàng lính Tây Tiến 
1 
4 câu thơ cuối : 
Người đi Châu Mộc chiều sương ấy 
Có thấy hồn lau nẻo bến bờ 
Có nhớ dáng người trên độc mộc 
Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa 
 Chất họa trong thơ của tác giả Quang Dũng 
2 
3 
Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe