Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 12 - Tiết 89 Đọc văn: Một người Hà Nội

KIỂM TRA BÀI CŨ Phân tích hình tượng nhân vật Tnú trong tác phẩm Rừng xà nu của Nguyễn Trung Thành. Qua hình tượng nhân vật này, em có nhận xét gì về cách nhìn con người, quan niệm nghệ thuật về con người?1TiÕt 89®äc v¨n:Một người Hà NộiNguyÔn kh¶I2Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn Khải Dựa vào tiểu dẫn, em hãy giới thiệu vài nét về cuộc đời và sáng tác của Nguyễn Khải?CHÂN DUNG NGUYỄN KHẢII. Giới thiệu chungI. Giới thiệu chung1. Tác giả 1. Tác giả3Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn Khải- Tên thật là Nguyễn Mạnh Khải (1930 - 2008) .- Tuổi thơ chịu nhiều cay đắng.- Bắt đầu viết văn trong quân đội và nhận nhiều giải thưởng cao quý về văn học nghệ thuật. I. Giới thiệu chung 1. Tác giả- Chia làm 2 giai đoạn: + Sau 1978- Truyện đậm chất triết lí và màu sắc chính luận, có cái nhìn chiêm nghiệm về nhân sinh. a) Cuộc đời:a) Cuộc đời b) Sáng tác:b) Sáng tác+ Trước 19784Một số tác phẩm5Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiI. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đời b) Sáng tác 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội- Sáng tác năm 1990, gắn với giai đoạn đổi mới. - In trong tập Hà Nội trong mắt tôi (1995). Hãy cho biết xuất xứ và hoàn cảnh sáng táctác phẩm?- Người Hà Nội gốc, xuất thân từ gia đình giàu có, lương thiện, gia giáo.- Thông minh, xinh đẹp, yêu văn chương. a) Lai lịch a) Lai lịch: 1. Nhân vật cô Hiền1. Nhân vật cô Hiền b) Tóm tắtII. Đọc - hiểuII. Đọc - hiểu b) Tóm tắt a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tácEm biết gì về lai lịch nhân vật?6Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiThái độ trước thời cuộc- Sau ngày Hà Nội được giải phóng:+ Không đồng tình với niềm vui có phần thái quá của mọi người .+ Không tán thành quan điểm “không khuyến khích cá nhân làm giàu”.+ Cho rằng “chính phủ can thiệp vào nhiều việc của dân quá”.- Thời chống Mĩ: bằng lòng cho hai con đi chiến đấu.- Trước nhận xét “không mấy vui vẻ” của người cháu về Hà Nội: không bình luận lời nào.Trầm tĩnh, trung thực, giàu tự trọng và có trách nhiệm với cộng đồng.I. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đời b) Sáng tác 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác II. Đọc - hiểu1. Nhân vật cô Hiền a) Lai lịch b) Tóm tắt b) Tính cách, phẩm chấtb) Tính cách, phẩm chất:7Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiCách thu xếp, tính toán việc nhà và chuyện làm ăn- Việc hôn nhân: chọn chồng là ông giáo hiền lành, chăm chỉ.- Việc sinh con: chủ động chấm dứt sinh đẻ để nuôi dạy con được chu đáo.- Khẳng định vai trò của người phụ nữ trong gia đình.- Tính toán việc làm ăn: chủ động điều chỉnh việc làm ăn mỗi khi cơ chế thay đổi. Đảm đang, bản lĩnh, khôn ngoan, sắc sảo, thức thời.I. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đờib) Sáng tác 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác b) Tóm tắtII. Đọc - hiểu 1. Nhân vật cô Hiềna) Lai lịch b) Tính cách,phẩm chất8Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiI. Giới thiệu chung 1. Tác giả a) Cuộc đời b) Sáng tác2. Truyện ngắn Một người Hà Nội a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác b) Tóm tắtII. Đọc - hiểu 1. Nhân vật cô Hiền a) Lai lịch b) Tính cách, phẩm chấtLối sống- Sống gắn bó với Hà Nội.- Ăn, mặc, ở sang trọng, lịch lãm.- Ứng xử tế nhị.- Có thú chơi tao nhã, tinh tế.- Dạy con sống nền nếp, biết tự trọng, xấu hổ.Yêu Hà Nội, có ý thức lưu giữ truyền thống gia đình và văn hóa kinh kì. Hoa thñy tiªn9Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiI. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đời b) Sáng tác a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác b) Tóm tắtII. Đọc - hiểu 1. Nhân vật cô Hiềna) Lai lịch b) Tính cách, phẩm chất- Khẳng định phẩm chất cao đẹp của cô Hiền, một con người giản dị nhưng thấm sâu những tinh hoa trong bản chất người Hà Nội.- Thái độ khâm phục đối với cô Hiền.- Tình yêu sâu nặng, niềm ngưỡng mộ tha thiết văn hóa kinh kì - Hà Nội. 2. Truyện ngắn Một người Hà NộiCâu hỏi thảo luận: Anh (chị) suy nghĩ thế nào về lời bình luận của người kể chuyện: “Một người như cô phải chết đi thật tiếc, lại một hạt bụi vàng của Hà Nội rơi xuống chìm vào lớp đất cổ. Những hạt bụi vàng đâu đó ở mỗi góc phố Hà Nội hãy mượn gió mà bay lên cho đất kinh kì chói sáng những ánh vàng!”?10Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiI. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đời b) Sáng tác 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tácb) Tóm tắtII. Đọc - hiểu 1. Nhân vật cô Hiềna) Lai lịch b) Tính cách, phẩm chất Chọn câu trả lời đúng nhất trong các trường hợp sau:1. Nhân vật cô Hiền trong truyện được xây dựng như thế nào?A. Một con người có bản lĩnh, trung thực, giàu tự trọng, tiêu biểu cho người Hà Nội.ĐSB. Một con người nhiều thủ đoạn, mưu mô.SC. Một con người hiền lành, giản dị.S D. Một con người dịu dàng, đoan trang thanh lịch, tiêu biểu cho người Hà Nội.III. Củng cốIII. Củng cố11Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiI. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đời b) Sáng tác 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tácb) Tóm tắtII. Đọc - hiểu 1. Nhân vật cô Hiềna) Lai lịch b) Tính cách, phẩm chấtIII. Củng cố2. Tại sao cô Hiền được gọi là “một người Hà Nội”?A. Bởi cô là người tiêu biêu cho bản lĩnh, cốt cách người Hà Nội.ĐSB. Vì cô sống ở Hà Nội. S C. Vì cô luôn ý thức mình là người Hà Nội.S D. Cả A,B,C đều đúng.III. Củng cố12Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiI. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đời b) Sáng tác 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tácb) Tóm tắtII. Đọc - hiểu 1. Nhân vật cô Hiềna) Lai lịch b) Tính cách, phẩm chấtIII. Củng cố3. “Chất Hà Nội” ở cô Hiền được biểu lộ qua:A. Lối sống lịch lãm, sang trọng.SS B. Thái độ ung dung, tự tại.SC. Sự khôn ngoan, sâu sắc của trí tuệ. Đ D. Cả 3 ý trên.III. Củng cố13Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiI. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đời b) Sáng tác 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tácb) Tóm tắtII. Đọc - hiểu 1. Nhân vật cô Hiềna) Lai lịch b) Tính cách, phẩm chấtIII. Củng cố4. Điểm mới trong quan niệm nghệ thuật về con người của Nguyễn Khải qua chân dung “một người Hà Nội” là gì?A. Nhìn con người ở tư cách con người công dân.SĐB. Soi ngắm con người trong điểm nhìn thế sự, điểm quy chiếu là văn hóa ứng xử, là đạo đức sinh hoạt.SC. Nhìn con người từ góc nhìn thế sự. S D. Nhìn con người chủ yếu từ kinh nghiệm cộng đồng, lấy tính giai cấp làm chuẩn.III. Củng cố14Tiết 89 Đọc văn: MỘT NGƯỜI HÀ NỘI Nguyễn KhảiI. Giới thiệu chung 1. Tác giảa) Cuộc đời b) Sáng tác 2. Truyện ngắn Một người Hà Nội a) Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tácb) Tóm tắtII. Đọc - hiểu 1. Nhân vật cô Hiềna) Lai lịch b) Tính cách, phẩm chấtIII. Củng cố- Tìm hiểu về thái độ của nhân vật Tôi đối với cô Hiền; Tìm hiểu về các nhân vật khác trong truyện.- Đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm.Bài tập luyện tập Tìm luận điểm cho đề bài: Nét đẹp tính cách của cô Hiền trong Một người Hà Nội.IV. Hướng dẫn học ở nhàIV. Hướng dẫn học ở nhà15HÀ NỘI-ĐẤT KINH KÌ16HÀ NỘI-ĐẤT KINH KÌ17HOA THñY TI£N18CÙNG CÁC EM HỌC SINHCHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ19THẢO LUẬN NHÓMNHÓM 1NHÓM 2NHÓM 3THÁIĐỘTRƯỚCTHỜICUỘCTHUXẾPVIỆCNHÀ,TÍNHTOÁNCHUYỆNLÀMĂNLỐISỐNG20