Bài giảng môn Ngữ văn Lớp 12 - Đọc văn bài Đàn ghi ta của Lorca - Tác giả: Thanh Thảo

KHỞI ĐỘNGĐÀN GHI TA CỦA LOR-CA THANH THẢO Tìm hiểu chung1. Tác giả– Thanh Thảo tên thật là Hồ Thành Công sinh năm 1946.– Quê ở Mộ Đức Quãng Ngãi.– Thanh Thảo là nhà thơ được công chúng biết đến bởi những bài thơ, trường ca mang diện mạo độc đáo viết về chiến tranh và hậu chiến tranh.b.Sự nghiệp sáng tác– Tác phẩm tiêu biểu:Trường caThơNhững người đi tới biển (1977)Dấu chân qua trảng cỏ (1980)Những ngọn sóng mặt trời (1981)Khối vuông ru – bích (1985)......Từ một đến một trảm (1988)Nội dung: + Trước 1975: những bài thơ và trường ca mang diện mạo độc đáo viết về chiến tranh và thời hậu chiến + Sau 1975: thể hiện nhiều suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại. Phong cách nghệ thuật: + Khước từ lối biểu đạt dễ dãi, + Nổ lực cách tân thơ Việt với xu hướng đào sâu vào cái tôi nội cảm, tìm kiếm cách biểu đạt mới qua hình thức của những câu thơ tự do, bằng sự liên tưởng phóng khoáng, nhịp điệu bất thường đem đến cho thơ một mĩ cảm hiện đại với hệ thống thi ảnh và ngôn từ mới mẻ. + Chịu ảnh hưởng từ trường phái thơ tượng trưng, siêu thực ở phương Tây.2. Tác phẩm Đàn ghi ta của Lor-caHãy nêu xuất xứ của bài thơ? a. Xuất xứ: Rút từ tập thơ Khối vuông ru-bich (1985)Em hiểu gì về tên tập thơ?Cấu trúc ru-bichCấu trúc thơMô hình mở, phá bỏ khuôn mẫu, giải phóng cảm xúc và tưởng tượngb. Hoàn cảnh sáng tác Bài thơ rút trong tập khối vuông rubic(1985), là một trong những sáng tác tiêu biểu cho kiểu tư duy của tư tưởng giàu suy tư phóng túng và ít nhiều nhuốm màu tượng trưng siêu thực.c. Nhan đề– Đàn ghi ta không chỉ là một loại nhạc cụ truyền thống của Tây Ban Nha mà còn được coi là biểu tượng cho nền nghệ thuật nước nhà.– Lorca là nhà thơ nhạc sĩ, một kịch gia nổi tiếng của Tây Ban Nha người đã thúc đẩy mạnh mẽ những cách tân trong lĩnh vực nghệ thuật. Do đó đàn ghi ta của Lorca biểu tượng cho sự cách tân nghệ thuật của nghệ sĩ thiên tài.-> Nhan đề đã hé mở hình tượng nghệ thuật trung tâm là Lorca và hình ảnh cây đàn thể hiện sự cách tân nghệ thuật của ông. Chủ đề:Bài thơ miêu tả Lor-ca, một nghệ sĩ tự do có tư tưởng cách tân về nghệ thuật, sống cô đơn trong khung cảnh chính trị TBN và cái chết oan khuất của ông do thế lực tàn ác gây ra. Đồng thời thể hiện niềm xót thương của tác giả và những suy tư về cuộc giải thoát và giã từ của Lor-ca.“khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” Gaxia Lora (1898-1936)“Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn ghi ta” PH.G. LOR-CAThanh Thảo “Nếu tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” trích từ bài thơ:khi tôi chếthãy chôn tôi với cây đàn ghi tadưới cát.Khi tôi chếtgiữa hàng camcụm húng.Khi tôi chếthãy chôn tôi, nếu các anh em mong muốn trong chiếc chong chóng.Khi tôi chết !GHI NHỚGar-xi-a Lor-ca3. Lời đề từ:Đây là di chúc của nhà thơ, khi tiên cảm về cái chết: “Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn” trích trong bài “Di chúc” của Lor-ca có ý nghĩa:+ Thể hiện tình yêu, niềm đam mê nghệ thuật vượt qua cả cõi sống- chết của Lor-ca+ Khát vọng của Lor-ca gửi đến thế hệ sau: mong muốn xóa bỏ ảnh hưởng của bản thân để dọn đường cho thế hệ sau vươn tới .Hãy chôn tôi với cây đàn – phần hồn của đất nước Tây Ban Nha biểu trưng cho sự nghiệp của Lor-ca → tình yêu Tổ quốc nồng nàn.+ Thể hiện vẻ đẹp của Lor-ca: người nghệ sĩ với tình yêu nghệ thuật cao thượng, vĩ đại.những tiếng đàn bọt nước	 không ai chôn cất tiếng đànTây Ban Nha áo choàng đỏ gắt tiếng đàn như cỏ mọchoang li-la li-la li-la 	 giọt nước mắt vầng trăng đi lang thang về miền đơn độc long lanh trong đáy giếng với vầng trăng chếnh choáng trên yên ngựa mỏi mòn đường chỉ tay đã đứt dòng sông rộng vô cùngTây Ban Nha Lor-ca bơi sang ngang hát nghêu ngao trên chiếc ghi ta màu bạc bỗng kinh hoàng áo choàng bê bết đỏ chàng ném lá bùa cô gái Di-gan Lor-ca bị điệu về bãi bắn vào xoáy nướcchàng đi như người mộng du	 chàng ném trái tim mình 	 	 vào lặng yên bất chợt	tiếng ghi ta nâu 	 	 bầu trời cô gái ấy li-la li-la li-la tiếng ghi ta lá xanh biết mấy tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan 	 tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy	 II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢNI. TÌM HIỂU CHUNG1. Bố cục 6 dòng thơ đầu : Lorca, người nghệ sĩ – chiến sĩ - 12 dòng tiếp : Số phận và cái chết bi phẫn của Lorca 4 dòng tiếp : Niềm xót thương của Thanh Thảo đối với Lorca Còn lại : Suy tư về cuộc giải thoát và cách giã từ của LorcaXác định bố cục của bài thơ?