Bài giảng điện tử Giáo dục công dân Lớp 12 - Bài 2: Thực hiện pháp luật

BÀI 2: THỰC HIỆN PHÁP LUẬT 
2. Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí 
a) Vi phạm pháp luật 
Cảnh sát giao thông phạt hai bố con bạn A vì cả hai đều lái xe máy đi ngược đường một chiều. Bố bạn A không chịu nộp phạt vì lý do ông không nhận ra biển báo đường một chiều, bạn A mới 16 tuổi còn nhỏ, chỉ biết đi theo ông nên không đáng bị phạt. 
 Theo em lí do mà bố bạn A đưa ra có xác đáng không? Cảnh sát giao thông phạt hai bố con bạn A có đúng không? Bạn A có phải chịu trách nhiệm về hành vi của mình không? 
Tình huống 
Bạn A chưa đến tuổi được phép lái xe đi trên đường và hai bố con bạn A đều lái xe ngược chiều quy định: Hành vi trái pháp luật (làm những việc không được làm theo quy định), xâm phạm trật tự ATGT 
Cả hai bố con bạn A đều là những người đủ nhận thức, tự quyết định hành vi của mình. 
Hai bố con bạn A có lỗi vì biết hành vi của mình là trái pháp luật nhưng vẫn làm. 
Phân tích 
tình huống 
2. Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí 
a) Vi phạm pháp luật 
3 dấu hiệu cơ bản của VPPL 
Là hành vi trái pháp luật 
Do người có năng lực TNPL thực hiện 
Người VPPL phải có lỗi 
Hành vi trái pháp luật 
-Hành động( làm những việc không được làm) 
-Không hành động ( không làm những việc phải làm) 
Do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện 
-Đạt tuổi theo quy định 
-N hận thức được hành vi của mình và hậu quả của hành vi đó gây ra cho xã hội 
- Tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình 
Người vi phạm pháp luật phải có lỗi 
-T rạng thái tâm lý 
-H ay thái độ của chủ thể đối với hành vi của mình và đối với hậu quả của hành vi đó gây ra cho xã hội 
Các dấu hiệu cơ bản của vi phạm pháp luật 
Cố ý 
Trực tiếp( mong muốn xảy ra) 
Gián tiếp ( không muốn nhưng vẫn để mặc cho xảy ra) 
Vô ý 
Vì cẩu thả ( không thấy trước hành vi mặc dầu có thể thấy) 
Vì quá tự tin (thấy được hành vi nhưng tin chắc không thể xảy ra) 
LỖI 
Xâ m phạm, gây thiệt hại cho 
 những quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ 
Xâm phạm trật tự, an toàn giao thông 
Xâm phạm trật tự, an toàn XH trên không gian mạng 
Xâm phạm an ninh trật tự an toàn xã hội 
TUNG TIN GIẢ LÊN MẠNG XH 
2. Vi phạm pháp luật và trách nhiệm pháp lí 
a) Vi phạm pháp luật 
Hành vi trái pháp luật, có lỗi, do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm hại các quan hệ xã hội được pháp luật bảo vệ 
Vì tức giận ông H nhà bên thường xuyên vứt rác sang nhà mình, T nghĩ phải nện cho ông H một trận thật đau để trả thù việc ông vứt rác sang nhà mình 
Ông T không vi phạm pháp luật 
Do mâu thuẫn nên anh K bỏ thuốc trừ sâu vào bể nước nhà anh B nhằm đầu độc cả gia đình nhà anh B . Kết quả cả gia đình anh B bị ngộ độc, anh B qua đời. 
Anh K đã vi phạm pháp luật vì 
-Hành vi trái pháp luật: bỏ thuốc trừ sâu vào b ể nước để đầu độc gia đình anh B, gây hậu quả là gia đình anh B bị ngộ độc, anh B qua đời 
-Anh K là chủ thể có năng lực trách nhiệm pháp lí 
-Hành vi đó có yếu tố lỗi mà lỗi ở đây là lỗi cố ý trực tiếp 
Bác sĩ Thành sau khi khám bệnh cho chị Lan, vì quá chủ quan và tự tin nên đã kê toa và bốc thuốc nhầm. Sau khi uống thuốc chị Lan đã tử vong 
LỖI VÔ Ý VÌ QUÁ CẨU THẢ 
Một người mắc bệnh tâm thần cướp giật túi tiền của người qua đường 
 Một người say rượu lái xe gây tai nạn 
Điều 13, Chương III, Văn bản số VBHN-VPQH ngày 10/72017: 
Người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự 
Vườn nhà nông dân H trồng rất nhiều bưởi. Đến vụ thu hoạch, vì sợ trộm nên H đã kích điện vào hàng rào sắt vào buổi tối. Sáng hôm sau lúc đi xem vườn ông H phát hiện ra ông T đã chết do bị điện giật ở hàng rào sắt. 
- Ông H biết giăng điện là nguy hiểm cho xã hội, thấy trước được là có thể có người chết do bị điện giật. 
- K hông hề mong muốn ông T chết nhưng vẫn có ý thức bỏ mặc để đạt mục đích chống trộm 
Lỗi cố ý (gián tiếp) 
Đối tượng nào sau đây không được coi là người có năng lực trách nhiệm pháp lí? 
A. Người nghiện ma túy. 
B. Người say rượu. 
C. Người đang bị tạm giam . 
D. Người bệnh tâm thần. 
1 
3 
5 
4 
2 
Khả năng của người đã đạt một độ tuổi nhất định theo quy định của pháp luật, có thể nhận thức và điều khiển được hành vi của mình, tự quyết định cách xử sự của mình là 
A. trách nhiệm pháp lí 
B. năng lực trách nhiệm pháp lí. 
C. vi phạm pháp luật. 
D. thực hiện pháp luật. 
Đáp án B 
1 
3 
4 
2 
Vi phạm pháp luật là hành vi trái pháp luật, có lỗi, do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện, xâm hại các quan hệ xã hội được pháp luật 
A. bảo vệ. 
B. bảo hộ. 
C. cầm quyền. 
D. thừa nhận. 
3 
2 
1 
Thái độ của người biết hành vi của mình là sai, trái pháp luật, có thể gây hậu quả không tốt nhưng vẫn cố ý làm hoặc vô tình để mặc cho sự việc xảy ra là phản ánh dấu hiệu nào của vi phạm pháp luật? 
A. Người vi phạm pháp luật phải có lỗi. 
B. Hành vi trái pháp luật. 
C. Hành vi không hành động. 
D. Do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện. 
2 
1 
Cá nhân, tổ chức làm những việc không được làm theo quy định của pháp luật là hành vi trái pháp luật thuộc loại 
A. Hành động. 
B. Không hành động. 
C. Có thể hành động. 
D. Có thể không hành động. 
1 
3 
2 
Dấu hiệu nào dưới đây không phải là một trong những căn cứ để xác định một hành vi vi phạm pháp luật? 
A. Hành vi do người có năng lực trách nhiệm pháp lí thực hiện. 
B. Hành vi do người có thẩm quyền thực hiện theo quy định của pháp luật. 
C. Hành vi có lỗi của chủ thể thực hiện. 
D. Hành vi trái pháp luật. 
1 
3 
5 
4 
2 
Anh A và chị B cùng nộp hồ sơ đăng kí kinh doanh thuốc tân dược. Vì đã hứa giúp đỡ chị B nên anh H lãnh đạo cơ quan chức năng yêu cầu chị P nhân viên dưới quyền hủy hồ sơ của anh A. Thấy chị B được cấp phép dù thiếu bằng chuyên ngành trong khi hồ sơ của mình đầy đủ điều kiện vẫn bị loại, anh A đã tung tin đồn chị B phân phối hàng không đảm bảo chất lượng. Chị B tức giận đã thuê người hành hung anh A. Những ai dưới đây vi phạm pháp luật? 
A. Chị P, anh H. 
B. Chị P, anh H và chị B. 
C. Chị B, anh A, anh H và chị P. 
D. Chị B, anh H và chị P.