Bài giảng Vật lý Lớp 12 - Tiết 43, Bài 24: Tán sắc ánh sáng

Đây là hiện tượng gì ? 
A. GIAO THOA 
B. KHÚC XẠ 
C. PHẢN XẠ 
 ĐÁP ÁN ĐÚNG: 
10 
09 
08 
07 
06 
05 
04 
03 
02 
01 
00 
Đây là hiện tượng gì ? 
A. GIAO THOA 
B. KHÚC XẠ 
C. PHẢN XẠ 
10 
09 
08 
07 
06 
05 
04 
03 
02 
01 
00 
ĐÁP ÁN ĐÚNG: 
 ChiÕu mét tia s¸ng ®¬n s¾c qua lăng kÝnh 
 th ì tia lã cã ®Æc ®iÓm gì?Góc D gọi là gì? 
Tia lã bÞ lÖch vÒ phÝa ®¸y lăng kÝnh 
D: góc lệch, D càng lớn thì tia ló càng lệch về đáy nhiều 
A 
B 
C 
S 
I 
J 
R 
D 
Tại sao có cầu vồng xuất hiện? 
Tại sao cầu vồng lại có 7 màu? 
5 
SÓNG ÁNH SÁNG 
CHƯƠNG V 
GIAO THOA ÁNH SÁNG 
CÁC LOẠI QUANG PHỔ 
TIA HỒNG NGOẠI, TIA TỬ NGOẠI 
CHƯƠNG V: SÓNG ÁNH SÁNG 
TIA X 
TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
GIAO THOA ÁNH SÁNG 
CÁC LOẠI QUANG PHỔ 
TIA HỒNG NGOẠI, TIA TỬ NGOẠI 
TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
Cầu vồng 
Tiết 43 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
Quan sát hình ảnh và nhận xét về màu sắc ? 
I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
Gương 
Khe 
Lăng kính 
Màn 
Chieáu vaøo khe F chuøm aùnh saùng traéng ñến lăng kính 
2. Kết quả thí nghiệm : 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
1. Thí nghiệm : 
Gương 
Lăng kính 
Màn 
 Bò leäch veà phía ñaùy laêng kính. 
Bò taùch ra thaønh nhieàu chuøm tia 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
1. Thí nghiệm : 
2. Kết quả thí nghiệm : 
Nhận xét chùm tia sáng 
 ló ra khỏi lăng kính? 
Nhận xét phương của chùm 
tia sáng ló ra khỏi lăng kính? 
Gương 
Lăng kính 
Màn 
Haõy lieät keâ maøu cuûa nhöõng chuøm saùng quan saùt ñöôïc ? 
Tia tím , tia đỏ 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
1. Thí nghiệm : 
2. Kết quả thí nghiệm : 
Tia nào lệch về đáy nhiều nhất? 
 Tia nào lệch về đáy ít nhất? 
Gương 
Lăng kính 
Màn 
- Nhận xét : Ánh sáng trắng lệch về phía đáy lăng kính và tách thành dải màu. Hiện tượng này gọi là sự tán sắc ánh sáng. 
- Sự tán sắc ánh sáng: là sự phân tách một chùm ánh sáng phức tạp thành các chùm sáng đơn sắc. 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
1. Thí nghiệm : 
2. Kết quả thí nghiệm : 
Từ thí nghiệm có nhận xét 
gì về hiện tượng xảy ra? 
Sự tán sắc ánh sáng là gì? 
Một số hình ảnh minh hoạ 
Gương 
Lăng kính 
Màn 
- Dải màu từ đỏ đến tím gọi là quang phổ của ánh sáng Mặt Trời hay quang phổ Mặt Trời 
-Ánh sáng Mặt Trời là ánh sáng trắng 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
1. Thí nghiệm : 
2. Kết quả thí nghiệm : 
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
Có phải thủy tinh đã đổi màu của ánh sáng trắng hay không ? 
P 1 
F 
M1 
VÖt 
mµu 
vµng 
M2 
 P 2 
Tách chùm ánh sáng vàng chiếu đến lăng kính P2. Quan sát thí nghiệm. 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 
1. Thí nghiệm : 
2. Kết quả thí nghiệm : 
Nhận xét vệt màu thu được trên màn M2 ? 
P 1 
F 
M1 
M2 
 P 2 
Tách chùm ánh sáng lục chiếu đến lăng kính P2. Quan sát thí nghiệm. 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 
1. Thí nghiệm : 
2. Kết quả thí nghiệm : 
Nhận xét vệt màu thu được trên màn M2 ? 
VÖt 
mµu 
l ục 
P 1 
F 
M1 
M2 
 P 2 
 Nhận xét: Chùm ánh sáng vàng , lục là chùm sáng đơn sắc. 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 
1. Thí nghiệm : 
2. Kết quả thí nghiệm : 
VÖt 
mµu 
l ục 
Nhận xét gì về các chùm 
ánh sáng thu được? 
 Ánh sáng đơn sắc là gì? 
Có bị tán sắc qua lăng kính ? 
 V ậy : Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất định và không bị tán sắc khi truyền qua lăng kính. 
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC 
Ta biết nếu là ánh sáng đơn sắc thì sau khi qua lăng kính sẽ không bị tách màu. Thế nhưng khi cho ánh sáng trắng (ánh sáng Mặt Trời, ánh sáng đèn điện dây tóc, đèn măng sông ) qua lăng kính chúng bị tách thành một dải màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. 
 Chúng không phải là ánh sáng đơn sắc. Mà là hỗn hợp của nhiều ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. 
- Ánh sáng trắng không phải là ánh sáng đơn sắc, mà là hỗn hợp của nhiều ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
 II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 
Ánh sáng trắng có phải ánh 
sáng đơn sắc hay không? 
D=(n -1)A 
n caøng lôùn thì D caøng lôùn 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
 II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC 
Công thức xác định góc lệch 
chùm tia sáng qua lăng kính 
khi góc chiết quang A nhỏ? 
Góc lệch của tia sáng qua lăng 
kính phụ thuộc như thế nào vào 
 chiết suất của lăng kính? 
 Khi chiếu ánh sáng trắng đến lăng kính thì phân tách thành dải màu, đỏ lệch ít nhất, màu tím lệch nhiều nhất về đáy Chứng tỏ điều gì? 
Chiết suất của thuỷ tinh đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau thì khác nhau, đối với màu đỏ là nhỏ nhất và màu tím là lớn nhất. 
- Kết luận : Sự tán sắc ánh sáng là sự phân tách một chùm ánh sáng phức tạp thành chùm sáng đơn sắc. 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
 II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC 
- Ánh sáng trắng không phải là ánh sáng đơn sắc, mà là hỗn hợp của nhiều ánh sáng đơn sắc có màu biến thiên liên tục từ đỏ đến tím. 
- Chiết suất của thuỷ tinh đối với các ánh sáng đơn sắc khác nhau thì khác nhau, đối với màu đỏ là nhỏ nhất và màu tím là lớn nhất. 
- Kết luận : Sự tán sắc ánh sáng là sự phân tách một chùm ánh sáng phức tạp thành chùm sáng đơn sắc. 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
 II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN 
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC 
 IV. ỨNG DỤNG. 
Cầu vồng bảy sắc. 
M áy quang phổ lăng kính 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
 II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN. 
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC. 
 Đọc sách và nêu các ứng 
 dụng của hiện tượng tán sắc? 
 IV. ỨNG DỤNG. 
Bài 24 . TÁN SẮC ÁNH SÁNG 
 I. THÍ NGHIỆM VỀ SỰ TÁN SẮC ÁNH SÁNG CỦA NIUTƠN(1672) 
 II. THÍ NGHIỆM VỚI ÁNH SÁNG ĐƠN SẮC CỦA NIUTƠN. 
III. GIẢI THÍCH HIỆN TƯỢNG TÁN SẮC. 
Hiện tượng cầu vồng. 
Máy quang phổ lăng kính 
Hiện tượng cầu vồng. 
Hiện tượng cầu vồng. 
Hiện tượng cầu vồng. 
Hiện tượng cầu vồng. 
Hiện tượng cầu vồng là sự tán sắc của ánh sáng 
Mặt Trời qua những hạt nước trong không khí. 
Máy quang phổ : dùng để phân tích chùm ánh sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc khác nhau 
2.Máy quang phổ lăng kính 
 Sự tán sắc trong thực tế 
Màu sắc 
các loài hoa 
Màu sắc 
trên đĩa CD 
CỦNG CỐ 
 Thí nghiệm với ánh sáng đơn sắc của Niutơn nhằm chứng minh. 
A. Sự tồn tại của ánh sáng đơn sắc 
B. Lăng kính không làm thay đổi màu sắc của ánh sáng đó. 
C. Ánh sáng Mặt Trời không phải là ánh sáng đơn sắc. 
D. Á nh sáng có bất kỳ màu gì khi qua lăng kính cũng bị lệch về phía đáy. 
CỦNG CỐ 
 Một chùm ánh sáng đơn sắc sau khi qua lăng kính thủy tinh thì: 
A. Không bị lệch và không bị đổi màu. 
C. Chỉ bị lệch mà không đổi màu. 
B. Chỉ đổi màu mà không bị lệch. 
D. Vừa bị lệch vừa bị đổi màu. 
CỦNG CỐ 
1. Thí nghiệm của Niut Ơ n về tán sắc ánh sáng 
3. Ứng dụng 
2. Thí nghiệm của Niut Ơ n về ánh sáng đơn sắc 
Xem trước bài 25: 
GIAO THOA ÁNH SÁNG 
Thân ái chào các em 
Chúc các em học giỏi và thành đạt ! 
Xin chào và hẹn gặp lại 
Xin chào và hẹn gặp lại