Bài giảng môn Vật lý Lớp 12 - Bài 22: Sóng điện từ

BÀI 22:SÓNG ĐIỆN TỪ 
MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐIỆN TRƯỜNG VÀ TỪ TRƯỜNG 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
2 
JAMES CLERK MAXWELL 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
3 
Mục tiêu chính 
Tăng trưởng doanh thu hàng năm 
I SÓNG ĐIỆN TỪ 
SÓNG ĐIỆN TỪ LÀ GÌ? 
Sóng điện từ là điện từ trường lan truyền trong không gian. 
 I. Sóng điện từ 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
5 
những đặc điểm của sóng điện từ 
a. Sóng điện từ lan truyền được trong chân không. 
Tốc độ của sóng bằng tốc độ ánh sáng: c=3.10^8 m/s. 
Bước sóng: λ =cT= 
Sóng điện từ lan truyền trong các điện môi với tốc độ phụ thuộc vào hằng số điện môi. 
I Sóng điện từ 
b. Sóng điện từ là sóng ngang.Vectơ cường độ điện trường E và vectơ cảm ứng từ B luôn vuông góc với nhau và vuông góc với phương truyền sóng. 
c. Dao động của điện trường và từ trường tại một điểm luôn luôn biến thiên theo không gian và thời gia, vuông phương và đồng pha với nhau. 
d. Khi sóng điện từ gặp mặt phân cách thì cũng bị phản xạ và khúc xạ như ánh sáng. 
e. Sóng điện từ mang năng lượng. 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
6 
những đặc điểm của sóng điện từ 
I Sóng điện từ  
những đặc điểm của sóng điện từ 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
7 
f. Những sóng điện từ có bước sóng từ vài m đến vài km được dùng trong thông tin liên lạc vô tuyến nên được gọi là sóng vô tuyến. 
Người ta chia sóng vô tuyến thành: 
SÓNG ĐIỆN TỪ CÓ 7 LOẠI: 
-Sóng vô tuyến 
-Sóng hông ngoại 
-Vi sóng 
-Ánh sáng nhìn thấy 
-Tia cực tím 
-Tia X 
-Tia gamma 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
8 
 ví dụ 1 
Sóng FM của đài tiếng nói Việt Nam có tần số f=100MHz. Bước sóng mà đài thu được có giá trị bằng bao nhiêu? 
	giải 
Bước sóng mà đài thu được là: 
	λ=cT= =3(m) 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
9 
	ví dụ 2 
Mạch chọn sóng của một máy thu vô tuyến gồm cuộn cảm có L=20uH và tụ điện có C=880pF. Bước sóng điện từ mà mạch thu được là bao nhiêu?	 
	 giải 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
10 
	λ=cT 
II. SỰ TRUYỀN SÓNG VÔ TUYẾN TRONG KHÍ QUYỂN 
11 
các vùng sóng ngắn ít bị hấp thụ 
Không khí trong khí quyển hấp thụ rất mạnh sóng dài, sóng trung, sóng cực ngắn 
Các sóng này không truyền được đi xa. 
Trong một số vùng tương đói hẹp, các sóng có bước sóng bước sóng ngắn hầu như không bị hấp thụ 
II. SỰ TRUYỀN SÓNG VÔ TUYẾN TRONG KHÍ QUYỂN 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
12 
Sự phản xạ của sóng ngắn trên tầng điện li 
Tầng điện li là một lớp khí quyển trong đó các 
 phân tử khí đã bị ion hóa rất mạnh dưới tác dụng 
 của các tia tử ngoại trong ánh sáng mặt trời 
Tầng điện li kéo dài từ độ cao 80km-800km 
II. SỰ TRUYỀN SÓNG VÔ TUYẾN TRONG KHÍ QUYỂN 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
13 
Sự phản xạ của sóng ngắn trên tầng điện li 
sóng ngắn phản xạ rất tốt trên tầng điện li 
cũng như trên mặt đất, mặt nước biển. 
	Sóng ngắn có thể truyền đi rất xa trên 
mặt đất 
CÂU 1: Sóng điện từ và sóng âm khi truyền từ không khí vào thủy tinh thì tần số: 
A. sóng điện từ giảm, còn sóng âm tăng. 
B . cả hai sóng đều không đổi. 
C. sóng điện từ tăng, còn sóng âm giảm. 
D. cả hai sóng đều giảm. 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
14 
CÂU 2:Để truyền các tín hiệu truyền hình vô tuyến, người ta thường dùng các sóng điện từ có bước sóng vào khoảng 
A. 1 km đến 3 km 
B. vài trăm mét 
C. 50 m trở lên 
D. dưới 10 m 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
15 
TIÊU ĐỀ BẢN TRÌNH BÀY 
16