Bài giảng Giáo dục Quốc phòng và An ninh Lớp 12 - Bài 8: Công tác phòng không nhân dân

Bài 8: 
CÔNG TÁC PHÒNG KHÔNG NHÂN DÂN 
I. SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CÔNG TÁC PHÒNG KHÔNG NHÂN DÂN 
Khái niệm chung về công tác phòng không nhân dân 
* Khái niệm: 
 Là tổng hợp các biện pháp và hoạt động của quần chúng nhân dân nhằm đối phó với các cuộc tiến công hoả lực bằng đường không của địch. 
* Đặc điểm: 
+ Do nhân dân tiến hành 
+ Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước. 
+ Được tổ chức, chuẩn bị chu đáo, luyện tập, diễn tập thuần thục. 
 + Coi các hoạt động sơ tán, phòng tránh khắc phục hậu quả là chính. 
*Mục đích: 
+ Đảm bảo an toàn cho nhân dân, bảo đảm lực lượng chiến đấu, bảo vệ các mục tiêu quan trọng của đất nước. 
+ Giảm thiệt hại về người và tài sản, giữ vững sản xuất đời sống, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. 
2. Sự hình thành và phát triển của công tác PKND:  a/ Âm mưu của địch tiến hành cuộc chiến tranh phá họai bằng không quân và hải quân ra miền bắc (1964- 1972).  
+ Phá hoại tiềm lực kinh tế, quốc phòng. 
+ Làm lung lay ý chí quyết tâm đánh Mĩ của nhân dân ta. 
+ Ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc cho miền Nam. 
b/ Những chủ trương, biện pháp tiến hành công tác PKND của ta trong thời kì chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mĩ .  
*Chủ trương: 
+ Chủ động sơ tán, phòng tránh bảo toàn giữ vững lực lượng, phát triển tiềm lực đất nước. 
+ Kiên quyết đánh trả, tiêu diệt lực lượng bằng đường không của địch . 
 * Biện pháp:  
+ Thực hiện nghiêm túc các chỉ thị, các nghị định, nghị quyết của Đảng và Nhà nước về PKND. 
+ Triển khai công tác sơ tán, đào hầm, trú ẩn, thông báo, báo động kịp thời để hạn chế thiệt hại về người và của. 
+ Tổ chức lực lượng khắc phục hậu quả chiến tranh kịp thời. 
 c/ Yêu cầu, nhiệm vụ công tác PKND trong tình hình mới  
* Chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc (nếu xảy ra) sẽ là cuộc chiến tranh xảy ra với : 
 + Vũ khí công nghệ cao . 
+ Mức độ khốc liệt, tàn phá lớn. 
+ Chuyển tiếp từ thời bình sang thời chiến nhanh. 
*Yêu cầu, nhiệm vụ công tác PKND:  
+ Xác định rõ vị trí, vai trò và mục đích công tác PKND. 
+ Thực hiện phòng tránh, đánh trả và khắc phục hậu quả các cuộc tiến công đường không của địch. 
+ Góp phần bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ tài sản Nhà nước, tính mạng, tài sản của nhân dân. 
Hố bom do B52 tạo thành 
Yêu cầu, nhiệm vụ công tác phòng không nhân dân trong tình hình mới 
Ngày 01/07/2002, Thủ tướng Chính phủ kí ban hành Nghị định số 65/2002/NĐ-CP về công tác phòng không nhân dân 
	=> xác định rõ vị trí, vai trò và mục đích công tác phòng không nhân dân là một nội dung quan trọng trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, một bộ phận của chiến tranh nhân dân trên mặt trận đất đối không 
	=>nhằm phòng tránh, đánh trả và khắc phục hậu quả các hành động xâm nhập tiến công đường không của địch, góp phần bảo vệ Tổ quốc, Nhà nước và nhân dân 
MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CÔNG TÁC PHÒNG KHÔNG NHÂN DÂN TRONG TÌNH HÌNH MỚI 
Xu hướng phát triển của tiến công hoả lực 
Phương thức phổ biến tiến hành tiến công hoả lực của địch 
Đặc điểm, yêu cầu công tác phòng không nhân dân 
Nội dung công tác phòng không nhân dân 
Tổ chức, chỉ đạo công tác phòng không nhân dân các cấp 
Phát triển về vũ khí, trang bị: đa năng, tầm xa, chính xác, sức công phá mạnh, ngày càng hoàn thiện 
Phát triển về lực lượng” tinh gọn, đa năng, cơ động, hiệu quả, tính tổng thể, liên quân, hợp thành cao, cơ cấu hợp lí, cân đối 
Phát triển về nghệ thuật tác chiến: tiến công hoả lực đường không trở thành một biện pháp tác chiến chiến lược do: 
	+ có thể tiến công từ xa, tránh thương vong về sinh lực 
	+ không phụ thuộc nhiều về thời gian, không gian 
	+ không cần đưa quân đi chiếm đất, đạt mục tiêu chiến lược mà hạn chế dư luận 
Xu hướng phát triển của tiến công hoả lực 
SA-11, một trong những vũ khí hiện đại của Nga hiện nay 
Quân đội Iran bắn thử nhiều loại tên lửa khác nhau gần thành phố miền trung Qom, trong cuộc tập trận quy mô lớn tháng 11/2006 
Tên lửa đất đối hạm Kowsar do Iran tự sản xuất. Theo giới chức Tehran, Kowsar có khả năng qua mặt hệ thống gây nhiễu sóng điện tử của đối phương và đi đến đích chính xác. 
Tên lửa phòng không vác vai Misagh 2 do Iran chế tạo. Loại hỏa tiễn mini và rất cơ động này có tầm bắn 5km, trần bay tác chiến 5km, đầu đạn nặng 1,42 kg. Bộ Quốc phòng Iran bắt đầu cho sản xuất hàng loạt tên lửa Misagh 2 từ ngày 5/2/2006. 
Máy bay chiến đấu cường kích Saegheh (bên phải) do Iran tự thiết kế, thử nghiệm và cải tiến được trình làng tháng 9/2006, được coi là có tính năng tương đương hoặc mạnh hơn cả F-18 nổi danh của Mỹ. Chiếc phản lực cơ này có buồng lái hẹp chỉ dành cho một phi công, có khả năng vừa bắn tên lửa không đối đất vừa có thể ném bom. Bay cạnh nó là chiếc F-14 Tomcat do Mỹ sản xuất được mua từ trước năm 1979. 
Phương thức phổ biến tiến hành tiến công hoả lực của địch 
Tiến công từ xa 
Đánh đêm bay thấp, sử dụng phương tiện tàng hình, tác chiến điện từ mạnh, đánh từng đợt kết hợp đánh nhỏ lẻ liên tục ngày đêm 
Sử dụng vũ khí chính xác, công nghệ cao đánh vào các mục tiêu trọng yếu 
+ Chia đợt và các mục tiêu đánh 
+ Thủ đoạn: trinh sát; sử dụng tổng hợp phương tiện trang bị, vũ khí; hệ thống chỉ huy, tình báo, thông tin hiện đại; kết hợp với bạo động lật đổ, tình báo, ngoại giao, kinh tế, 
Đặc điểm, yêu cầu công tác phòng không nhân dân 
Đặc điểm 
+ địch sử dụng vũ khí công nghệ cao, ưu thế vượt trội 
+ đối phó địch trên không và mặt đất, mặt nước, nội phản 
+ trong tình hình đổi mới đất nước: nhiệm vụ phòng không nhân dân gắn liền với bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa; tổ chức phòng tránh đa dạng, phức tạp; đổi mới phù hợp với nền kinh tế thị trường 
+ phải có sự phối hợp các lực lượng vũ trang, phòng không ba thứ quân 
b) Yêu cầu công tác phòng không nhân dân: 
	+ kết hợp chặt chẽ kinh tế xã hợi 6 với quốc phòng an ninh với phương châm: “ toàn dân - toàn diện – tích cực chủ động – kết hợp giữa thời bình với thời chiến” 
	+ công tác quân sự phổ thông quần chúng, kết hợp với công tác chuyên môn của nhiều ngành nghiệp vụ =>thể hiện tính nhân dân, tính chất quần chúng trong chiến tranh 
	+ kết hợp chặt lực lượng chuyên môn và bán chuyên môn, hiện đại và thô sơ, kế thừa và phát huy vận dụng sáng tạo kinh nghiệm trước đây 
	+ hiệp đồng chặt chẽ giữa các lực lượng phòng không ba thứ quân, giữa các ngành theo kế hoạch chung 
Nội dung công tác phòng không nhân dân 
Tuyên truyền giáo dục về công tác phòng không nhân dân 
+ nâng cao nhận thức về nghĩa vụ phòng không nhân dân 
+ học tập các kiến thức phòng không phổ thông 
+ huấn luyện kĩ thuật, chuyên môn nghiệp vụ 
b) Tổ chức trinh sát, thông báo, báo động phòng không nhân dân, quan sát diễn biến các đợt đánh phá của địch, đánh dấu vị trí bom, đạn chưa nổYêu cầu: + hiệp đồng chặt chẽ các lực lượng+ triệt để tận dụng các yếu tố địa hình+ kết hợp hiện đại và thô sơ, tận dụng mạng thông tin liên lạc dân sự Nội dung: + tổ chức các đài quan sát để trinh sát+ tổ chức thu tin tức tình báo trên không+ tổ chức mạng thông tin thông báo, báo động trong nhân dân+ xác định quy chế, quyền hạn, thứ tự ưu tiên thông tin, thông báo + trang bị khí tài quang học cho các đài quan sát 
Trinh sát tại một trạm quan sát 
c) Tổ chức nguỵ trang, sơ tán và phòng tránh 
Yêu cầu chung: 
+ đảm bảo an toàn nơi sơ tán, phân tán 
+ ổn định sản xuất và đời sống 
+ không tạo mục tiêu mới ở nơi sơ tán 
+ không gây hoang mang, rối loạn xã hội 
+ phải có kế hoạch từ thời bình và bổ sung, điều chỉnh kịp thời khi tình hình thay đổi 
Nội dung sơ tán, phân tán: 
+ sơ tán đến khi ổn định mới trở lại 
+ sơ tán tại chỗ trong tình huống khẩn cấp 
+ tổ chức phòng tránh tại chỗ 
Yêu cầu: 
 + tận dụng lợi thế địa hình 
	+ kết hợp kinh tế với quốc phòng 
	+ Nhà nước, nhân dân cùng làm 
	+ kết hợp thô sơ và hiện đại 
	+ giải pháp đồng bộ phòng chống tác chiến điện tử và vũ khí công nghệ cao 
Nội dung: 
+ cải tạo hệ thống hang động cất giấu tài sản 
+ xây dựng hệ thống hầm, hào trú ẩn 
+ nguỵ trang các mục tiêu bảo vệ, chống trinh sát của địch 
+ khống chế ánh sáng vào các mục tiêu 
+ phòng gian, giữ bí mật 
Một góc địa đạo 
Sơ tán máy móc 
d) Tổ chức đánh trả và phục vụ chiến đấu 
Cách đánh: tạo thế trận phòng không vững mạnh, rộng khắp, có trọng điểm; tập trung đáng địch bảo vệ các trung tâm chính trị, quân sự, kinh tế quan trọng 
e) Tổ chức khắc phục hậu quả 
Yêu cầu:+ sử dụng các tổ chức, lục lượng , phương tiện có sẵn+ công tác chặt chẽ, kết hợp lực lượng chuyên và không chuyên+ tích cực chủ động kịp thời giảm bớt thiệt hại 
Nội dung khắc phục hậu quả+ tổ chức cứu thương+ tổ chức lực lượng cứu sập+ tổ chức cứu hoả, cứu hộ+ tổ chức khôi phục đảm bảo giao thông, liên lạc+ tổ chức chôn cất nạn nhân chiến tranh, làm sạch môi trường, phòng dịch bệnh, ổn định đời sống xã hội. 
Ngày 06/01/2003, Ban Chỉ đạo công tác phòng không nhân dân Trung ương thành lập 
Hiện nay, hệ thống chỉ đạo công tác phòng không nhân dân từ Trung ương đến cơ sở đã đi vào hoạt động, tổ chức diễn tập cụ thể hoá nội dung công tác phòng không nhân dân trong điều kiện mới 
Tổ chức, chỉ đạo công tác phòng không nhân dân 
Câu hỏi 
Thế nào là công tác phòng không nhân dân? 
Trình bày sự phát triển của công tác phòng không nhân dân thời kì chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ 
So sánh với tình hình hiện nay 
Yêu cầu công tác phòng không nhân dân 
Trách nhiệm của học sinh